އާދު ޤައުމުގެ މީހުން ޙަލާކުކުރެއްވީ ވައިގެ ޠޫފާނަކުންނެވެ.

އާދު ޤައުމުގެ މީހުން ނުވަތަ އާދު ބާގައިގެ މީހުން ހަލާކުކުރެއްވުނީ މާތްﷲ އެބައި މީހުންގެ މައްޗަށް ހަތް ރެއާއި އަށްދުވަސް ވަންދެއް މެދުކެނޑުމެއްނެތި ފޮނުއްވި ވައިގެ ޠޫފާނެއްގެ ސަބަބުންނެވެ.
"އަދި އާދު ބާގައިގެ މީހުން ދަންނާށެވެ! ފަހެ، ގަދަފަދަ ފިނިވަޔަކުން އެއުރެން ހަލާކުކުރެއްވިއެވެ. އެކަލާނގެ އެއުރެންގެ މައްޗަށް ހަތްރެޔާއި، އަށްދުވާ ވަންދެން ވިދިވިދިގެން އެ ވައި ފޮނުއްވިއެވެ. ފަހެ، އެ ޤައުމުގެ މީހުން ހޭނެތިގެން ވެއްޓިފައިވާތީ ތިބާ ދެކޭނޫއެވެ. އެއުރެންނެކޭ، ހޮއިހެދިފައިވާ ކަދުރު ރުކުގެ ބުޑުތަކެކޭ އެއްފަދައެވެ. ފަހެ، އެއުރެންގެ ތެރެއިން ސަލާމަތްވި އެކަކުވެސް ތިބާއަށް ފެނޭހެއްޔެވެ؟" (الحَاقَّة 8-6)

ޖުލައިބީބް (رضي الله عنه) – - މާޔޫސްވެފައިވާ ހިތްތަކަށް އިބްރަތްތެރި ފިލާވަޅެއް

މި އުންމަތުގެ މާތް ނަބިއްޔާ މުޙައްމަދު صلى الله عليه وسلم ގެ ސަހާބީންގެ ތެރޭގައި ރަން އަކުރުން ފާހަގަކުރެވޭފަދަ އެތަކެއް ސަހާބީންނެއްވަނީ މިއުންމަތުގެ އަލިގަދަ ތާރީޚްގެ ތެރޭގައި ހިމެނިގެންގޮސްފައެވެ. އޭގެތެރެއިން ބައެއް ބޭކަލުންނަކީ އެބޭކަލުންނަށް އިސްލާމީ ތާރީޚްގައި ދެވިފައިވާ މަޤާމާއި ހައިޞިއްޔަތުގެ ގޮތުން ބަޠަލުންގެ ދަރަޖަ ތާރީޚްގައި ދެވިފައިވާ ބޭކަލުންނެވެ. އަދި އަނެއްބައި ބޭކަލުންނަކީ އެބޭކަލުންގެ ޒާހިދު ސާދާ ދިރިއުޅުއްވުމުގެ ސަބަބުން ތާރީޚްގެ ޞޮފްހާތަށް އުކަމުންދާ ދިއުމުގައި އެންމެ އެކަށޭނަގޮތުގައި އެބޭކަލުންގެ ޒިކުރުނުކުރެވިވާ ބޭކަލުންނެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެބޭކަލުންނަކީ އިސްލާމީ އުންމަތުގައި ޚާއްޞަގޮތެއްގައި އުންމަތުގެ ނަބިއްޔާ މުޙައްމަދު صلى الله عليه وسلم ގެ އަރިހުގައި ޚާއްޞަ ޤަދަރަކާއި މަތިވެރިކަމެއް ލިބިގެންވާ ބޭކަލުންތަކެކެވެ. މިގޮތުން ޖުލައިބީބް (رضي الله عنه) އަކީ އިސްލާމީ ތާރީހުގައި ކުރިން ދެންނެވުނު ފަދަ ރަން އަކުރުންލިޔެވިގެން ހަނދުމަކުރެވިގެންދާ ބަޠަލުންގެ ތެރޭގައި ހިމެނިވަޑައިނުގެންނެވިނަމަވެސް ނަބިއްޔާ މުޙައްމަދު صلى الله عليه وسلم ގެ އަރިހުގައި ލޮބުވެތިކަމާ މާތްކަން ލިބިވަޑައިގެންފައިވާ ސަޙާބީބޭކަލެކެވެ.

ހަސަދަވެރިކަން އަދި އޭގެ ފަރުވާ

"ހަސަދަވެރިކަމުން ރައްކާތެރިވާށެވެ. ހަމަކަށަވަރުން އެއީ އަލިފާނުން ދަރު އަންދާފަދައިން ހެޔޮކަންތައްތައް އަންދާލާކަމެކެވެ."



ހަސަދަވެރިކަމަކީ އެއްއިންސާނަކު އަނެއްއިންސާނަކާއިމެދު އުފެދޭ ޖަޒުބާތުތަކާއި އިޙްޞާސްތަކުގެ ތެރެއިން އިންސާނާއަށް އެންމެ ގެއްލުންކުރަނިވި ޖަޒުބާތެވެ. މި ޖަޒުބާތުގެ ސަބަބުން އަނެކާގެ މައްޗަށް މުސީބާތްކުރިމަތިވުމަށް އެދުންވެރިވެ އަނެކާއަށް ކުރިމަތިވާ މުސީބާތްތަކުގެ ސަބަބުން ތިމާގެ ހިތައް އުފާވެރިކަމުގެ އިޙްސާސްވެރިކުރުވައެވެ. ހަސަދަވެރިކަމުގެ ނުބައިކަމުން ރައްކާތެރިވުމަށް މިއުންމަތައް އިރުޝާދުދެއްވަމުން މިއުންމަތުގެ މާތް ނަބިއްޔާ މުޙައްމަދު صلى الله عليه وسلم ހަސަދަވެރިކަން ސިފަކުރައްވާފައިވަނީ އެއަލިފާނަކަށްލެވޭ ދަރުތަށް އެކީ އަނދާހުސްކޮށްލާ މިސާލުގައެވެ. އެކަލޭގެފާނުގެ ހަދީޘްފުޅުގެ މާނައިގައިވެއެވެ. "ހަސަދަވެރިކަމުން ރައްކާތެރިވާށެވެ! ހަމަކަށަވަރުން އެއީ އަލިފާނުން ދަރު އަންދާފަދައިން ހެޔޮކަންތައްތައް އަންދާލާކަމެކެވެ." (އަބޫ ދާވޫދް)