pic.jpg)
މި އުންމަތުގެ މާތް ނަބިއްޔާ މުޙައްމަދު صلى الله عليه وسلم ގެ ސަހާބީންގެ ތެރޭގައި ރަން އަކުރުން ފާހަގަކުރެވޭފަދަ އެތަކެއް ސަހާބީންނެއްވަނީ މިއުންމަތުގެ އަލިގަދަ ތާރީޚްގެ ތެރޭގައި ހިމެނިގެންގޮސްފައެވެ. އޭގެތެރެއިން ބައެއް ބޭކަލުންނަކީ އެބޭކަލުންނަށް އިސްލާމީ ތާރީޚްގައި ދެވިފައިވާ މަޤާމާއި ހައިޞިއްޔަތުގެ ގޮތުން ބަޠަލުންގެ ދަރަޖަ ތާރީޚްގައި ދެވިފައިވާ ބޭކަލުންނެވެ. އަދި އަނެއްބައި ބޭކަލުންނަކީ އެބޭކަލުންގެ ޒާހިދު ސާދާ ދިރިއުޅުއްވުމުގެ ސަބަބުން ތާރީޚްގެ ޞޮފްހާތަށް އުކަމުންދާ ދިއުމުގައި އެންމެ އެކަށޭނަގޮތުގައި އެބޭކަލުންގެ ޒިކުރުނުކުރެވިވާ ބޭކަލުންނެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެބޭކަލުންނަކީ އިސްލާމީ އުންމަތުގައި ޚާއްޞަގޮތެއްގައި އުންމަތުގެ ނަބިއްޔާ މުޙައްމަދު صلى الله عليه وسلم ގެ އަރިހުގައި ޚާއްޞަ ޤަދަރަކާއި މަތިވެރިކަމެއް ލިބިގެންވާ ބޭކަލުންތަކެކެވެ. މިގޮތުން ޖުލައިބީބް (رضي الله عنه) އަކީ އިސްލާމީ ތާރީހުގައި ކުރިން ދެންނެވުނު ފަދަ ރަން އަކުރުންލިޔެވިގެން ހަނދުމަކުރެވިގެންދާ ބަޠަލުންގެ ތެރޭގައި ހިމެނިވަޑައިނުގެންނެވިނަމަވެސް ނަބިއްޔާ މުޙައްމަދު صلى الله عليه وسلم ގެ އަރިހުގައި ލޮބުވެތިކަމާ މާތްކަން ލިބިވަޑައިގެންފައިވާ ސަޙާބީބޭކަލެކެވެ.
އެކަލޭގެފާނުގެ ދިރިއުޅުއްވުމާއި ސީރަތަކީ މީސްތަކުންގެ ދޫދޫމަތިން އާންމުވެ ފެތުރިގެން ގޮސްފައިނުވާ ސީރަތެއްކަމުގައި ވީނަމަވެސް އެކަލޭގެފާނުގެ ސާދާ މަޑުމައިތިރި ސީރަތަކީ ނުވަތަ އެކަލޭގެފާނުގެ މުޅި ހަޔާތްޕުޅަކީ ދިރިއުޅުމާއިމެދު ނާއުންމީދުވެފައިވާ ހިތްތަކަށް ލިބިގެންދާނޭ ފަރުވާއެއްކަމުގައި ނޫނީނުވާނެއެވެ.
ޖުލައިބީބަކީ އިސްކޮޅުން ދިގު ބޭފުޅެއްނޫނެވެ. އަދި ބުރުސޫރަ ރީތި ބޭފުޅެއްވެސް ނުމެނޫންމެއެވެ. އަދި އިސްލާމްދީން ޤަބޫލުކުރެއްވުމުގެ ކުރީގައި އެކަލޭގެފާނަކީ ހަނގުރައިމައިގެ މައިދާނުގައިވެސް ފާހަގަކުރެވޭ ހިތްވަރުފުޅުގަދަ ބޭފުޅެއްކަމުގައި ނުވެއެވެ. އެހެނީ ކުރިން ދެންނެވުނުފަދައިން އެކަލޭގެފާނުގެ އަމިއްލަފުޅު ދިރިއުޅުއްވުމާއި ޖިސްމާނީ ސިފަފުޅަކީ އިހުގެ ހަނގުރާމަތަކުގެ ބަޠަލުންނަށް ލިބިފައިވާފަދަ ސިފަފުޅުތަކާ އެއްފަދަ ސިފަފުޅުތަކެއްނޫނެވެ.
ޖުލައިބީބަކީ ޔަތީމެކެވެ. އުފެދުމުގައި އުނިކަމެއްލިބިވަޑައިގެންފައިވާ ވަރަށްކުރު ބޭކަލެކެވެ. އެގޮތުން އެކަލޭގެފާނަކީ އެކަލޭގެފާނަށް ޖިސްމާނީގޮތުން ލިބިވަޑައިގެންފައިވާ މި ސިފަފުޅުތަކުގެ ސަބަބުން މުޖުތަމަޢުގައި މަލާމާތްލިބިވަޑައިގަންނަވާ އެހެންމީހުންގެ އިޚްތިރާމާ ލޯބިން މަހުރޫމްވެވަޑައިގެންފައިވާ ބޭކަލެކެވެ.
އެކަލޭގެފާނުގެ ސިޔަރަތަކީ އެ ސިޔަރަތުން ގިނަގުނަ ދަރުސްތަކެއް ހާޞިލްކުރެވިގެންދާނޭ މަތިވެރި ސަޔަރަތެކެވެ. އެގޮތުން މީހެއްގެ ބޭރުފުށުން ފެންނަންހުންނަ ސިފަތަކުގެ ސަބަބުން މުޖުތަމަޢުގައި އިންސާނަކު ނިކަމެތިވެ ބޭކާރުކޮށްލެވިގެންދާދިއުމުގެ މިސާލުތައް އެކަލޭގެފާނުގެ ހަޔާތްޕުޅުގެ ކުރީކޮޅުން ހާމަވެގެންގޮސްފައިވެއެވެ. ހަމަ އެހެންމެ އެކަލޭގެފާނުގެ ދިރިއުޅުށްވުމުން މިފަދައިން ނާއުންމީދުވެފައިވާ ހިތްތަކަށް އުންމީދުތަކެއްވެސް ލިބިގެންދާނޭކަމީ ފާހަގަކޮށްލަންޖެހޭ ކަމެކެވެ.
ކުރިން ދެންނެވުނު ފަދައިން ޖުލައިބީބަކީ މަދީނާގެ ޔަތީމެކެވެ. ޖުލައިބީބަށް އެނަން ލިބިފައިވަނީ އެކަލޭގެފާނު އިސްލާމްދީން ޤަބޫލުކުރުމުގެ ކުރީގައެވެ. ޖުލައިބީބްގެ މާނައަކީ "ކުރުކޮށް ހެދިފައިވާ" އެވެ. މިއީ އެކަލޭގެފާނަށް ލިބިފައިވާ ކުރު ހަށިގަނޑަށް ނިސްބަތްކޮށްދެވިފައިވާ ނަމެކެވެ. އެކަލޭގެފާނަކީ އިސްކޮޅުގެ ކުރުކަމުން މިޒަމާނުގެ ބަހުންނަމަ ޑްވާފް އެއްފަދަ ކުރު ހަށިގަނޑެއް ލިބިވަޑައިގެންފައިވާ ބޭފުޅެކެވެ. ހަމަ އެހެންމެ އެކަލޭގެފާނަށް "ދަމީމް" އޭ ކިޔާވެސް ނިސްބަތްކުރެވެއެވެ. އޭގެ މާނައަކީ އުނިކަމެއް ލިބިފައިވާ ނުވަތަ ހުތުރު ސިފައެވެ.
އެކަލޭގެފާނުގެ ޖިސްމާނީ ސިފަތަކުގެ އިތުރުން މުޖުތަމަޢުގައި އެކަލޭގެފާނަށް ލިބެމުންދި މަލާމާތާއި އެކަނިވެރިކަން އިތުރުވެގެންދިޔަ އަނެއް ސަބަބަކީ އެކަލޭގެފާނުގެ ނަސަބެވެ. އެހެނީ އެކަލޭގެފާނު ދިރިއުޅުއްވި އަރަބި މުޖުތަމައަކީ މީހުންގެ ނަސަބުގެ މާތްކަމަށް ބޮޑު އިސްކަމެއްދޭ މުޖުތަމައެކެވެ. މުޖުތަމަޢުގައި ގިނަފަހަރަށް މީހެއްގެ ޤަދަރު އުފުލިގެންދަނީ އޭނާގޭ ނަސަބާ ހަސަބުގެ މަތިވެރިކަމުންނެވެ. އެގޮތުން އެކަލޭގެފާނުގެ ބައްޕައަކީ އަދި މަންމައަކީ ކޮބާކަން އެންގެންނެތުމުން އެކަލޭގެފާނަށް މުޖުތަމަޢުގައި މަލާމާތްލިބި ގަދަރުކުޑަވެފައިވިއެވެ.
މުޖުތަމަޢުގެ ފަރާތުން ލިބެމުންދިޔަ މަލާމާތާއި ފުރައްސާރައާއި ނާއިންސާފުގެ ސަބަބުން އެކަލޭގަފާނު ވެގެން ގޮސްފައިވަނީ މާޔޫސްވެފައިވާ އެކަނިވެރިއެއްކަމުގައެވެ. އެކަލޭގެފާނު އަބަދުމެ އިންތިޒާރުކުރަމުންދިޔައީ ލޯތްބާއި ހަމްދަރުދީއާއި އަޅާލުން ލިބޭނޭ މަދަދުގާރަކަށެވެ.
އެކަލޭގެފާނަށް އެކަލޭގެފާނު ބޭނުންފުޅުވާ ލޯތްބާއި އަޅާލުން ލިބޭނޭކަމާމެދު ހުދު އެކަލޭގެފާނުވެސް ގެންދިޔައީ ޝައްކުކުރަމުންނެވެ. ނަމަވެސް މިހުރިހާ ސުވާލަކަށް ޖަވާބު ލިބިގެންދިޔައީ އަދި އެ ޝައްކުތަށް ފިލައިގެންދިޔައީ އެކަލޭގެފާނު އިސްލާމީ ދަޢުވަތު ޤަބޫލުކުރެއްވުމާއި ހަމައިންނެވެ.
އިސްލާމީ ހިދާޔަތުގައި އެކަލޭގެފާނު ވެގެން ދިޔައީ ﷲ ތަޢާލާއަށް ކިޔަމަންތެރިކަން އަދާކުރާ ފުރިހަމަ އަޅުވެރިއަކަށެވެ. އަދި ﷲ ގެ ނަބިއްޔާ މުޙައްމަދު صلى الله عليه وسلم ގެ ލޮބިވެތި ސަހާބީއަކަށެވެ. އެކަލޭގެފާނަށް މާތް ނަބިއްޔާގެފަރާތްޕުޅުން އިޚްތިރާމާއި ލޯބި ލިބިވަޑައިގެންނެވީ އެކަލޭގެފާނުގެ ތެދުވެރި އަމާނާތްތެރިކަމާއި އެކަލޭގެފާނުގެ ހިތްޕުޅުގައިވާ ހަރުދަނާ އިސްލާމްދީނުގެ އަޤީދާގެ ސަބަބުންނެވެ. އެގޮތުން އެކަލޭގެފާނު ވެގެންގޮސްފައިވަނީ މާތްނަބިއްޔާގެ އަރިހުގައި އެންމެ މަތިވެރި ސަހާބީންގެ ތެރެއިންނެވެ.
މާތް ނަބިއްޔާ މުޙައްމަދު صلى الله عليه وسلم ޖުލައިބީބަށް ވަރަށް އިޚްތިރާމްކުރައްވާ އަޅާލެއްވިއެވެ. އަދި ޖުލައިބީބްގެ ބޭނުންފުޅުތަކަށް ސަމާލުކަންދެއްވާ އެކަންކަން ފުއްދަވައިދިނުމަށް އެހީތެރިވެވަޑައިގެންނެވިއެވެ. މިކަމަށް ހެކިދޭ އެއް ހާދިސާއަކީ އެއްދުވަހަކު ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه وسلم އަންޞާރުންގެ ތެރެއިން މީހެއްގެ ގާތަށް ވަޑައިގެން ޖުލައިބީބްގެ އޭނާގެ އަންހެންދަރިކަލުންގެ ކައިވެންޏަށް އެދިވަޑައިގެންނެވި ހާދިސާއެވެ. އިމާމް އަޙްމަދު ރިވާކުރައްވާފައިވާ އެހަދީޘްފުޅުގެ މާނައިގައިވެއެވެ.
ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه وسلم އަންސާރުންގެ ތެރެއިން މީހެއްގެ ގާތަށް ވަޑައިގެން ހަދީސްފުޅުކުރެއްވިއެވެ.
"ކަލޭގެފާނުގެ ދަރިކަނބަލުންގެ ކައިވެންޏަށް ތިމަން ކަލޭގެފާނު އެދިވަޑައިގަންނަވަމެވެ."
އެމީހާ އުފަލުން ދެންނެވިއެވެ. "އާނއެކެވެ. ﷲގެ ރަސޫލާއެވެ. އެކަންވާނީ ތިމަންނާއަށް ލިބިގެންވާ ރަހްމަތަކަށެވެ. އަދި ޝަރަފަކަށެވެ."
އެކަލޭގެފާނު ހަދީޘްފުޅުކުރެއްވިއެވެ. " ތިމަންކަލޭގެފާނު އެކަމަނާ މި ހޯއްދަވަނީ ތިމަންކަލޭގެފާނުގެ އަމިއްލަފުޅު ކައިވެންޏަކަށް ނޫނެވެ."
އޭނާ ދެންނެވިއެވެ. "ﷲ ގެ ރަސޫލާއެވެ. ދެން ކޮންބޭކަލަކަށްތޯއެވެ."
އެކަލޭގެފާނު ދެންނެވިއެވެ. "ޖުލައިބީބްއަށް ޓަކައެވެ."
އަންސާރުންގެ މީހާއަށް މި އަޑު އިިވިވަޑައިގަތުމުން ހައިރާންވެ ދެންނެވިއެވެ. "ތިމަން ތިމަންނާގެ ދަރިފުޅުގެ މަންމައާއި ތިކަމާއިގުޅޭގޮތުން ވާހަކަދައްކާލަން ބޭނުންވެއެވެ." އަދި އޭނާ އޭނާގެ ދަރިފުޅުގެ މަންމަގެ ގާތަށްގޮސް ބުންޏެވެ. "ﷲ ގެ ނަބިއްޔާ ތިމަންމެންގެ ދަރިފުޅުގެ ކައިވެންޏަށް އެބަ އެދިވަޑައިގަންނަވައެވެ.
އޭނާގެ އަންހެނުން ދެންނެވިއެވެ. "އެހެންތޯއެވެ. ތިއީ ކިހާބޮޑު އުފަލެއްތޯއެވެ."
އެކަމަކު އަންސާރުންގެ މީހާ އޭނާއަށް އޭގެ ތަފްޞީލް ބަޔާންކޮށްދިނެވެ. އަދި އެ ދެމީހުންގެ ދަރިފުޅު ކައިވެނިކުރެއްވުމަށް ރަސޫލާ އެދިވަޑައިގަންނަވަނީ ޖުލައިބީބާކަމަށް ބުންޏެވެ.
އެހިނދު އެކަނބުލޭގެ ބުންޏެވެ. "ކީކޭތޯއެވެ؟ ޖުލައިބީބާތޯއެވެ؟ ނޫނެކެވެ. ތިމަންމެން އޭނާ ޖުލައިބީބާ ކައިވެނިކުރާކަށް ނުރުހެމެވެ."
އެހިނދު އޭނާ އެވާހަކަ ﷲ ގެ ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم އަށް ދެންނެވުމަށް އެނބުރި ދިއުމަށް ހިނގައިގަތް ވަގުތު އޭނާގެ ޞާލިހް އަންހެން ދަރިކަލުން އޭނާގެ ބައްޕަގެ ގާތަށް އައިސް ދެންނެވިއެވެ. "ތިމަންގެ ކައިވެންޏަށް އެދެނީ ކާކުތޯއެވެ؟
އޭނާގެ މަންމަ ބުންޏެވެ. "ﷲ ގެ ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم ޖުލައިބީބްގެ ފަރާތުން ދަރިފުޅުގެ ކައިވެންޏަށް އެދިވަޑައިގެންފިއެވެ."
އެހިނދު އެމީހުންގެ ދަރިކަނބަލުން ދެންނެވިއެވެ. "މަންމަމެން ﷲ ގެ ރަސޫލާގެ އެދިވަޑައިގަތުމާއި ދެކޮޅުހައްދަވަނީތޯއެވެ؟ ފަހެ އެކަލޭގެފާނުގެ އެދިވަޑައިގަތުމަށް ފުރަގަސް ނުދެއްވާށެވެ. އެކަމުން ތިމަންނާއަށް އެއްވެސް ގެއްލުމެއް ނުލިބޭނެއެވެ."
ތިރީގައި މިބަޔާންކުރެވޭ ފަދައިން އަބްދުލްވާހިދު ހާމިދު އޭނާ ލިޔުއްވި "ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه وسلم ގެ ސަހާބީން" މިފޮތުގައި މިވާހަކައަށް އިތުރުކުރަށްވާ ބަޔާންކުރައްވާފައިވެއެވެ.
އެހިނދު އޭނާގެ މަންމަ މާޢާފަށް އެދޭ ހާލު ބުންޏެވެ. "ދަރިފުޅާއެވެ. އިތުރަށް އެންމެ ބަހެއްވެސް ނުބުނާށެވެ. ހަމަކަށަވަރުން ތިމަންނާއަށްވަނީ ކުށެއްކުރެވިފައެވެ. އަދި އެކަމުން ތިމަން ތަޢުބާވަމެވެ. ޔަޤީނުންވެސް ޖުލައިބީބަށްވުރެ ވަކިން ރަނގަޅު ދެވަނަ ފަރާތެއް ދަރިފުޅަށްޓަކައި މިވަގުތު މަންމައަކަށް ނުފެނެއެވެ."
ޖެހިގެން އައި ދުވަހު ޖުލައިބީބާއި އެކަމަނާގެ ކައިވެނި ކުރެވުނެވެ. އުޘްމާން (رضي الله عنه) އާއި އަލީ (رضي الله عنه) ޖުލައިބީބަށް ކައިވެނީގެ ހަފްލާއަށާއި ދިރިއުޅޭނޭ ތަނެއް ހަމަޖެއްސުމަށް ފައިސާގެގޮތުން އެހީތެރިވެވަޑައިގެންނެވިއެވެ.
އެފަދައިން އަންސާރުންގެ އެ ރީތި އަންހެން ކަމަނާއާއި އެއްދުވަސްވަރެއްގައި މުޅި މުޖުތަމަޢުގައި މަލާމާތްލިބި އެކަހެރިކުރެވިފައިވި ޖުލައިބީބްގެ ކައިވެނި ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه وسلم ކޮށްދެއްވިއެވެ. އެ އަންހެން ކަމަނާގެ ފަރާތުންވެސް މި ހާދިސާގައި ފެނިގެން ގޮސްފައިވަނީ ޞާލިޙް އީމާނުގެ އަހުލުވެރިންގެ ފަރާތުން ފެނިގެންދާނޭ މަތިވެރި ރީތި މިސާލެކެވެ. އެގޮތުން މުޖުތަމަޢުގެ މީހުންގެ ފަރާތުން ކުރިމަތިވެދާނޭ މަލާމާތާއި ފުރައްސާރައަށް ބެލުމެއްނެތި އެކަމަނާ އެކަމާ ރުހިވަޑައިގެންނެވީ އެކަމަނާގެ ހިތުގައިވާ އިސްލާމްދީނުގެ ހަރުދަނާ އަޤީދާގެ ސަބަބުންނެވެ. އަދި ހަމަ އެހެންމެ އެކަމަނާގެ މަންމަމެންގެ ނުރުހުމާއި ދެކޮޅަށް އެކަމަނާ ތެދުވެ އިސްނެންގެވި ނެންގެވުމަކީ އިސްލާމްދީނުގައި އަންހެނުންނަށް އެމީހަކު ބޭނުންމީހަކާއި ކައިވެނިކުރުމުގެ ފުރުޞަތު ލިބިފައިވާކަން ދޭހަކޮށްދޭ މިސާލެކެވެ.
އިސްލާމްދީނުގެ މަތިވެރި ހިދާޔަތުގެ ސަބަބުން ޖުލައިބީބަށް އެކަލޭގެފާނު އެދިވަޑައިގެންނެވި ލޯތްބާއި އުފާވެރިކަން ލިބިވަޑައިގެންނެވިއެވެ. އަދި އެކަމަނާއާއި އެކު އެކަލޭގެފާނު ޝަހީދުވެވަޑައިގަންނަވަންދެން ދިރިއުޅުއްވިއެވެ.
ތިރީގައި ބަޔާންކުރެވިގެން މިދާ ހާދިސާއަކީވެސް ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه وسلم ގެ އަރިހުގައި ޖުލައިބީބުގެ މަތިވެރިކަމާއި އެކަލޭގެފާނުގެ ހިތްޕުޅުގައި ޖުލައިބީބަށް ދެވިފައިވާ ލޯބި ހާމަވެގެންދާ ހާދިސާއެކެވެ.
"ހަނގުރާމައަކުން ނިމިވަޑައިގެން ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه وسلم އެކަލޭގެފާނުގެ ސަހާބީންނަށް ދެންނެވިއެވެ.
"ތިމަންމެންގެ ތެރެއިން އެއްވެސް މީހަކު މަދުވެފައިވޭތޯއެވެ؟"
އެބައިމީހުން ދެންނެވިއެވެ. "މިވެނި އެވެނި މީހަކުވަނީ ޝަހީދުވެވަޑައިގެންފައެވެ."
އެކަލޭގެފާނު އަނެއްކާވެސް ހަދީޘްފުޅުކުރެއްވިއެވެ. "ތިމަންމެންގެ ތެރެއިން އިތުރު އެއްވެސް މީހަކު މަދުވެފައިވޭތޯއެވެ؟"
އެބައިމީހުން އަނެއްކާވެސް ދެންނެވިއެވެ. "މިވެނި އެވެނި މީހަކުވަނީ ޝަހީދުވެވަޑައިގެންފައެވެ."
އެކަލޭގެފާނު ތިންވަނަފަހަރަށް ހަދީޘްފުޅުކުރެއްވިއެވެ. "ތިމަންމެންގެ ތެރެއިން އިތުރު އެއްވެސް މީހަކު މަދުވެފައިވޭތޯއެވެ؟"
އެބައިމީހުން ދެންނެވިއެވެ. "ނޫނެކެވެ"
ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه وسلم ހަދީޘްފުޅުކުރެއްވިއެވެ. "އެކަމަކު ތިމަންކަލޭގެފާނަށް ޖުލައިބީބް ފެނިވަޑައެއް ނުގަންނަވައެވެ"
އެހިނދު ސަހާބީން މަރުވެފައިވާ މީހުންގެ ތެރެއިން ޖުލައިބީބް ފެނޭތޯ ހޯއްދަވަން ފެށިއެވެ. އަދި ޖުލައިބީބްގެ އަތުން ގަތުލްވެފައިވާ އަދާވާތްތެރިންގެ ހަތްމީހުންގެ ކައިރީގައި އެކަލޭގެފާނު ޝަހީދުވެވަޑައިގެން ވެއްޓިވަޑައިގެންފައިވާތަން ފެނިވަޑައިގަތެވެ. އެހިނދު ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه وسلم އެތަނަށް ވަޑައިގެން ހަދީޘްފުޅުކުރެއްވިއެވެ.
"އެބައިމީހުން ޖުލައިބީބް ޝަހީދުކުރުމުގެ ކުރީގައި އެނޭ އެބައިމީހުންގެ ހަތްމީހުން ޤަޠުލުކޮށްފިއެވެ. އޭނާއަކީ ތިމަންކަލޭގެފާނުގެ މީހެކެވެ. އަދި ތިމަންކަލޭގެފާނަކީ އޭނާގެ މީހެކެވެ."
ދެން އެކަލޭގެފާނު އަމިއްލަފުޅަށް ޖުލައިބީބްގެ ހަށިކޮޅު އުފުލާލެއްވިއެވެ. އަދި އެކަލޭގެފާނު ވަޅުލެއްވުމަށް ވަޅުކޮނެވުމުން ޚުދު އެކަލޭގެފާނު އަމިއްލަފުޅަށް ޖުލައިބީބް އެވަޅުކޮޅުގައި ބޭއްވެވިއެވެ. (މުސްލިމް)
އެއްޒަމާނެއްގައި އެބޭކަލެއްގެ ހިތުގައި މާޔޫސްކަމާއި އެކަނިވެރިކަން ވަށާލެވިފައިވި ޖުލައިބީބްގެ ނިމުން ފެނިގެންދިޔައީ މަތިވެރިކަމާއި ގަދަފަކަމާއި ލޯތްބާއި އިޚްތިރާމުން ފުރިގެންނެވެ. އަދި އެކަލޭގެފާނުގެ އެ މަތިވެރިކަމުގެ ސަބަބުން މާތް ނަބިއްޔާ މުޙައްމަދު صلى الله عليه وسلم ގެ ލޯތްބާއި ގަދަރު އެކަލޭގެފާނަށް ލިބިވަޑައިގެންނެވިއެވެ. ބަލިކަށި އަދި އުފެދުމުގައި އެފަދަ އުނިކަމެއް ލިބިވަޑައިގެންފައިވި ޖުލައިބީބް ކަނޑިހިއްޕަވައިގެން ކުރެއްވި ޖިހާދުގައި ޢަދުއްވުންގެ އެފަދަ ގިނަބަޔަކު ގަޠުލުކުރުމުގެ ބާރު ލިބިގެންދިޔަކަމީ ހައިރާންވާންޖެހޭ ކަމެކެވެ. އެކަމަކު އެކަލޭގެފާނު އެކަން ހާޞިލް ކުރެއްވީ އެކަލޭގެފާނުގެ ހިތްޕުޅުގައި އިސްލާމްދީނާއި އުންމަތުގެ ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم މަށްޗަށްވި މަތިވެރި ލޯބީގެ ސަބަބުންނާއި މާތް ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم އެކަލޭގެފާނަށް ދެއްވި ހިތްވަރުފުޅުގެ ސަބަބުންނެވެ.
އިސްލާމްދީންވަނީ މުޖުތަމައުގައި އެކަހެރިކުރެވިފައިވާ އަދި އިންސާފުން އެއްކިބާކުރެވިފައިވާ ޖުލައިބީބް މުޖުތަމަޢުގައި ޤަދަރުވެރި ލޯބި ލިބިގެންވާމީހަކަށް ހަދާދީފައެވެ. އެކަލޭގެފާނުގެ މުޅި ހަޔާތްޕުޅަކީ މިއަދުވެސް މިފަަ އެކަނިވެރިކަމާއި ހިތްދަތިކަން ލިބިފައިވާ އެންމެހާ އަޚުންނާ އުޚްތުންނަށް ހުރި އިބްރަތްތެރި ފިލާވަޅެކެވެ. ތިމާގެ ހިތުގައި އިސްލާމްދީނާމެދު ލޯތްބާއި ޤަދަރު އިތުރުވީ މިންވަރަކަށް ތިމާގެ ޤަދަރުވެސް އުފުލިގެންދާނެއެވެ. ތިމާއަށް ލިބިފައިވާ ޖިސްމާނީ ނުކުޅެދުމަކުން ނުވަތަ އުނިކަމަކުން ތިމާއަށް ލިބޭނޭ އެއްވެސް އުނިކަމެއް ލަދުވެތިކަމެއް އޭރުން ތަޙައްމަލުކުރާކަށް ނުޖެހޭނެއެވެ. މާތް ﷲ އަޅުގަނޑުމެންނަށް މިފަދަ އިބްރަތްތެރި މިސާލުތަކުން މިސާލުދައްކަވާފައިވަނީ ވިސްނާ ފިކުރުކުރާބަޔަކަށް އެއިން ފިލާވަޅުތަކެއް ލިބިދިނުމަށްޓަކައެވެ. މާތް ﷲ އަޅުގަނޑުމެންގެ އީމާންތެރިކަން ހަރުދަނާކުރަށްވާށިއެވެ. އަދި އެކަލާނގެ ނަބިއްޔާގެ މަޗަށް އަޅުގަނޑުމެންގެ ހިތުގައި ލޯބި އިތުރުކުރައްވާށިއެވެ. އާމީން.
އެކަލޭގެފާނުގެ ދިރިއުޅުއްވުމާއި ސީރަތަކީ މީސްތަކުންގެ ދޫދޫމަތިން އާންމުވެ ފެތުރިގެން ގޮސްފައިނުވާ ސީރަތެއްކަމުގައި ވީނަމަވެސް އެކަލޭގެފާނުގެ ސާދާ މަޑުމައިތިރި ސީރަތަކީ ނުވަތަ އެކަލޭގެފާނުގެ މުޅި ހަޔާތްޕުޅަކީ ދިރިއުޅުމާއިމެދު ނާއުންމީދުވެފައިވާ ހިތްތަކަށް ލިބިގެންދާނޭ ފަރުވާއެއްކަމުގައި ނޫނީނުވާނެއެވެ.
ޖުލައިބީބަކީ އިސްކޮޅުން ދިގު ބޭފުޅެއްނޫނެވެ. އަދި ބުރުސޫރަ ރީތި ބޭފުޅެއްވެސް ނުމެނޫންމެއެވެ. އަދި އިސްލާމްދީން ޤަބޫލުކުރެއްވުމުގެ ކުރީގައި އެކަލޭގެފާނަކީ ހަނގުރައިމައިގެ މައިދާނުގައިވެސް ފާހަގަކުރެވޭ ހިތްވަރުފުޅުގަދަ ބޭފުޅެއްކަމުގައި ނުވެއެވެ. އެހެނީ ކުރިން ދެންނެވުނުފަދައިން އެކަލޭގެފާނުގެ އަމިއްލަފުޅު ދިރިއުޅުއްވުމާއި ޖިސްމާނީ ސިފަފުޅަކީ އިހުގެ ހަނގުރާމަތަކުގެ ބަޠަލުންނަށް ލިބިފައިވާފަދަ ސިފަފުޅުތަކާ އެއްފަދަ ސިފަފުޅުތަކެއްނޫނެވެ.
ޖުލައިބީބަކީ ޔަތީމެކެވެ. އުފެދުމުގައި އުނިކަމެއްލިބިވަޑައިގެންފައިވާ ވަރަށްކުރު ބޭކަލެކެވެ. އެގޮތުން އެކަލޭގެފާނަކީ އެކަލޭގެފާނަށް ޖިސްމާނީގޮތުން ލިބިވަޑައިގެންފައިވާ މި ސިފަފުޅުތަކުގެ ސަބަބުން މުޖުތަމަޢުގައި މަލާމާތްލިބިވަޑައިގަންނަވާ އެހެންމީހުންގެ އިޚްތިރާމާ ލޯބިން މަހުރޫމްވެވަޑައިގެންފައިވާ ބޭކަލެކެވެ.
އެކަލޭގެފާނުގެ ސިޔަރަތަކީ އެ ސިޔަރަތުން ގިނަގުނަ ދަރުސްތަކެއް ހާޞިލްކުރެވިގެންދާނޭ މަތިވެރި ސަޔަރަތެކެވެ. އެގޮތުން މީހެއްގެ ބޭރުފުށުން ފެންނަންހުންނަ ސިފަތަކުގެ ސަބަބުން މުޖުތަމަޢުގައި އިންސާނަކު ނިކަމެތިވެ ބޭކާރުކޮށްލެވިގެންދާދިއުމުގެ މިސާލުތައް އެކަލޭގެފާނުގެ ހަޔާތްޕުޅުގެ ކުރީކޮޅުން ހާމަވެގެންގޮސްފައިވެއެވެ. ހަމަ އެހެންމެ އެކަލޭގެފާނުގެ ދިރިއުޅުށްވުމުން މިފަދައިން ނާއުންމީދުވެފައިވާ ހިތްތަކަށް އުންމީދުތަކެއްވެސް ލިބިގެންދާނޭކަމީ ފާހަގަކޮށްލަންޖެހޭ ކަމެކެވެ.
ކުރިން ދެންނެވުނު ފަދައިން ޖުލައިބީބަކީ މަދީނާގެ ޔަތީމެކެވެ. ޖުލައިބީބަށް އެނަން ލިބިފައިވަނީ އެކަލޭގެފާނު އިސްލާމްދީން ޤަބޫލުކުރުމުގެ ކުރީގައެވެ. ޖުލައިބީބްގެ މާނައަކީ "ކުރުކޮށް ހެދިފައިވާ" އެވެ. މިއީ އެކަލޭގެފާނަށް ލިބިފައިވާ ކުރު ހަށިގަނޑަށް ނިސްބަތްކޮށްދެވިފައިވާ ނަމެކެވެ. އެކަލޭގެފާނަކީ އިސްކޮޅުގެ ކުރުކަމުން މިޒަމާނުގެ ބަހުންނަމަ ޑްވާފް އެއްފަދަ ކުރު ހަށިގަނޑެއް ލިބިވަޑައިގެންފައިވާ ބޭފުޅެކެވެ. ހަމަ އެހެންމެ އެކަލޭގެފާނަށް "ދަމީމް" އޭ ކިޔާވެސް ނިސްބަތްކުރެވެއެވެ. އޭގެ މާނައަކީ އުނިކަމެއް ލިބިފައިވާ ނުވަތަ ހުތުރު ސިފައެވެ.
އެކަލޭގެފާނުގެ ޖިސްމާނީ ސިފަތަކުގެ އިތުރުން މުޖުތަމަޢުގައި އެކަލޭގެފާނަށް ލިބެމުންދި މަލާމާތާއި އެކަނިވެރިކަން އިތުރުވެގެންދިޔަ އަނެއް ސަބަބަކީ އެކަލޭގެފާނުގެ ނަސަބެވެ. އެހެނީ އެކަލޭގެފާނު ދިރިއުޅުއްވި އަރަބި މުޖުތަމައަކީ މީހުންގެ ނަސަބުގެ މާތްކަމަށް ބޮޑު އިސްކަމެއްދޭ މުޖުތަމައެކެވެ. މުޖުތަމަޢުގައި ގިނަފަހަރަށް މީހެއްގެ ޤަދަރު އުފުލިގެންދަނީ އޭނާގޭ ނަސަބާ ހަސަބުގެ މަތިވެރިކަމުންނެވެ. އެގޮތުން އެކަލޭގެފާނުގެ ބައްޕައަކީ އަދި މަންމައަކީ ކޮބާކަން އެންގެންނެތުމުން އެކަލޭގެފާނަށް މުޖުތަމަޢުގައި މަލާމާތްލިބި ގަދަރުކުޑަވެފައިވިއެވެ.
މުޖުތަމަޢުގެ ފަރާތުން ލިބެމުންދިޔަ މަލާމާތާއި ފުރައްސާރައާއި ނާއިންސާފުގެ ސަބަބުން އެކަލޭގަފާނު ވެގެން ގޮސްފައިވަނީ މާޔޫސްވެފައިވާ އެކަނިވެރިއެއްކަމުގައެވެ. އެކަލޭގެފާނު އަބަދުމެ އިންތިޒާރުކުރަމުންދިޔައީ ލޯތްބާއި ހަމްދަރުދީއާއި އަޅާލުން ލިބޭނޭ މަދަދުގާރަކަށެވެ.
އެކަލޭގެފާނަށް އެކަލޭގެފާނު ބޭނުންފުޅުވާ ލޯތްބާއި އަޅާލުން ލިބޭނޭކަމާމެދު ހުދު އެކަލޭގެފާނުވެސް ގެންދިޔައީ ޝައްކުކުރަމުންނެވެ. ނަމަވެސް މިހުރިހާ ސުވާލަކަށް ޖަވާބު ލިބިގެންދިޔައީ އަދި އެ ޝައްކުތަށް ފިލައިގެންދިޔައީ އެކަލޭގެފާނު އިސްލާމީ ދަޢުވަތު ޤަބޫލުކުރެއްވުމާއި ހަމައިންނެވެ.
އިސްލާމީ ހިދާޔަތުގައި އެކަލޭގެފާނު ވެގެން ދިޔައީ ﷲ ތަޢާލާއަށް ކިޔަމަންތެރިކަން އަދާކުރާ ފުރިހަމަ އަޅުވެރިއަކަށެވެ. އަދި ﷲ ގެ ނަބިއްޔާ މުޙައްމަދު صلى الله عليه وسلم ގެ ލޮބިވެތި ސަހާބީއަކަށެވެ. އެކަލޭގެފާނަށް މާތް ނަބިއްޔާގެފަރާތްޕުޅުން އިޚްތިރާމާއި ލޯބި ލިބިވަޑައިގެންނެވީ އެކަލޭގެފާނުގެ ތެދުވެރި އަމާނާތްތެރިކަމާއި އެކަލޭގެފާނުގެ ހިތްޕުޅުގައިވާ ހަރުދަނާ އިސްލާމްދީނުގެ އަޤީދާގެ ސަބަބުންނެވެ. އެގޮތުން އެކަލޭގެފާނު ވެގެންގޮސްފައިވަނީ މާތްނަބިއްޔާގެ އަރިހުގައި އެންމެ މަތިވެރި ސަހާބީންގެ ތެރެއިންނެވެ.
މާތް ނަބިއްޔާ މުޙައްމަދު صلى الله عليه وسلم ޖުލައިބީބަށް ވަރަށް އިޚްތިރާމްކުރައްވާ އަޅާލެއްވިއެވެ. އަދި ޖުލައިބީބްގެ ބޭނުންފުޅުތަކަށް ސަމާލުކަންދެއްވާ އެކަންކަން ފުއްދަވައިދިނުމަށް އެހީތެރިވެވަޑައިގެންނެވިއެވެ. މިކަމަށް ހެކިދޭ އެއް ހާދިސާއަކީ އެއްދުވަހަކު ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه وسلم އަންޞާރުންގެ ތެރެއިން މީހެއްގެ ގާތަށް ވަޑައިގެން ޖުލައިބީބްގެ އޭނާގެ އަންހެންދަރިކަލުންގެ ކައިވެންޏަށް އެދިވަޑައިގެންނެވި ހާދިސާއެވެ. އިމާމް އަޙްމަދު ރިވާކުރައްވާފައިވާ އެހަދީޘްފުޅުގެ މާނައިގައިވެއެވެ.
ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه وسلم އަންސާރުންގެ ތެރެއިން މީހެއްގެ ގާތަށް ވަޑައިގެން ހަދީސްފުޅުކުރެއްވިއެވެ.
"ކަލޭގެފާނުގެ ދަރިކަނބަލުންގެ ކައިވެންޏަށް ތިމަން ކަލޭގެފާނު އެދިވަޑައިގަންނަވަމެވެ."
އެމީހާ އުފަލުން ދެންނެވިއެވެ. "އާނއެކެވެ. ﷲގެ ރަސޫލާއެވެ. އެކަންވާނީ ތިމަންނާއަށް ލިބިގެންވާ ރަހްމަތަކަށެވެ. އަދި ޝަރަފަކަށެވެ."
އެކަލޭގެފާނު ހަދީޘްފުޅުކުރެއްވިއެވެ. " ތިމަންކަލޭގެފާނު އެކަމަނާ މި ހޯއްދަވަނީ ތިމަންކަލޭގެފާނުގެ އަމިއްލަފުޅު ކައިވެންޏަކަށް ނޫނެވެ."
އޭނާ ދެންނެވިއެވެ. "ﷲ ގެ ރަސޫލާއެވެ. ދެން ކޮންބޭކަލަކަށްތޯއެވެ."
އެކަލޭގެފާނު ދެންނެވިއެވެ. "ޖުލައިބީބްއަށް ޓަކައެވެ."
އަންސާރުންގެ މީހާއަށް މި އަޑު އިިވިވަޑައިގަތުމުން ހައިރާންވެ ދެންނެވިއެވެ. "ތިމަން ތިމަންނާގެ ދަރިފުޅުގެ މަންމައާއި ތިކަމާއިގުޅޭގޮތުން ވާހަކަދައްކާލަން ބޭނުންވެއެވެ." އަދި އޭނާ އޭނާގެ ދަރިފުޅުގެ މަންމަގެ ގާތަށްގޮސް ބުންޏެވެ. "ﷲ ގެ ނަބިއްޔާ ތިމަންމެންގެ ދަރިފުޅުގެ ކައިވެންޏަށް އެބަ އެދިވަޑައިގަންނަވައެވެ.
އޭނާގެ އަންހެނުން ދެންނެވިއެވެ. "އެހެންތޯއެވެ. ތިއީ ކިހާބޮޑު އުފަލެއްތޯއެވެ."
އެކަމަކު އަންސާރުންގެ މީހާ އޭނާއަށް އޭގެ ތަފްޞީލް ބަޔާންކޮށްދިނެވެ. އަދި އެ ދެމީހުންގެ ދަރިފުޅު ކައިވެނިކުރެއްވުމަށް ރަސޫލާ އެދިވަޑައިގަންނަވަނީ ޖުލައިބީބާކަމަށް ބުންޏެވެ.
އެހިނދު އެކަނބުލޭގެ ބުންޏެވެ. "ކީކޭތޯއެވެ؟ ޖުލައިބީބާތޯއެވެ؟ ނޫނެކެވެ. ތިމަންމެން އޭނާ ޖުލައިބީބާ ކައިވެނިކުރާކަށް ނުރުހެމެވެ."
އެހިނދު އޭނާ އެވާހަކަ ﷲ ގެ ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم އަށް ދެންނެވުމަށް އެނބުރި ދިއުމަށް ހިނގައިގަތް ވަގުތު އޭނާގެ ޞާލިހް އަންހެން ދަރިކަލުން އޭނާގެ ބައްޕަގެ ގާތަށް އައިސް ދެންނެވިއެވެ. "ތިމަންގެ ކައިވެންޏަށް އެދެނީ ކާކުތޯއެވެ؟
އޭނާގެ މަންމަ ބުންޏެވެ. "ﷲ ގެ ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم ޖުލައިބީބްގެ ފަރާތުން ދަރިފުޅުގެ ކައިވެންޏަށް އެދިވަޑައިގެންފިއެވެ."
އެހިނދު އެމީހުންގެ ދަރިކަނބަލުން ދެންނެވިއެވެ. "މަންމަމެން ﷲ ގެ ރަސޫލާގެ އެދިވަޑައިގަތުމާއި ދެކޮޅުހައްދަވަނީތޯއެވެ؟ ފަހެ އެކަލޭގެފާނުގެ އެދިވަޑައިގަތުމަށް ފުރަގަސް ނުދެއްވާށެވެ. އެކަމުން ތިމަންނާއަށް އެއްވެސް ގެއްލުމެއް ނުލިބޭނެއެވެ."
ތިރީގައި މިބަޔާންކުރެވޭ ފަދައިން އަބްދުލްވާހިދު ހާމިދު އޭނާ ލިޔުއްވި "ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه وسلم ގެ ސަހާބީން" މިފޮތުގައި މިވާހަކައަށް އިތުރުކުރަށްވާ ބަޔާންކުރައްވާފައިވެއެވެ.
އެހިނދު އޭނާގެ މަންމަ މާޢާފަށް އެދޭ ހާލު ބުންޏެވެ. "ދަރިފުޅާއެވެ. އިތުރަށް އެންމެ ބަހެއްވެސް ނުބުނާށެވެ. ހަމަކަށަވަރުން ތިމަންނާއަށްވަނީ ކުށެއްކުރެވިފައެވެ. އަދި އެކަމުން ތިމަން ތަޢުބާވަމެވެ. ޔަޤީނުންވެސް ޖުލައިބީބަށްވުރެ ވަކިން ރަނގަޅު ދެވަނަ ފަރާތެއް ދަރިފުޅަށްޓަކައި މިވަގުތު މަންމައަކަށް ނުފެނެއެވެ."
ޖެހިގެން އައި ދުވަހު ޖުލައިބީބާއި އެކަމަނާގެ ކައިވެނި ކުރެވުނެވެ. އުޘްމާން (رضي الله عنه) އާއި އަލީ (رضي الله عنه) ޖުލައިބީބަށް ކައިވެނީގެ ހަފްލާއަށާއި ދިރިއުޅޭނޭ ތަނެއް ހަމަޖެއްސުމަށް ފައިސާގެގޮތުން އެހީތެރިވެވަޑައިގެންނެވިއެވެ.
އެފަދައިން އަންސާރުންގެ އެ ރީތި އަންހެން ކަމަނާއާއި އެއްދުވަސްވަރެއްގައި މުޅި މުޖުތަމަޢުގައި މަލާމާތްލިބި އެކަހެރިކުރެވިފައިވި ޖުލައިބީބްގެ ކައިވެނި ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه وسلم ކޮށްދެއްވިއެވެ. އެ އަންހެން ކަމަނާގެ ފަރާތުންވެސް މި ހާދިސާގައި ފެނިގެން ގޮސްފައިވަނީ ޞާލިޙް އީމާނުގެ އަހުލުވެރިންގެ ފަރާތުން ފެނިގެންދާނޭ މަތިވެރި ރީތި މިސާލެކެވެ. އެގޮތުން މުޖުތަމަޢުގެ މީހުންގެ ފަރާތުން ކުރިމަތިވެދާނޭ މަލާމާތާއި ފުރައްސާރައަށް ބެލުމެއްނެތި އެކަމަނާ އެކަމާ ރުހިވަޑައިގެންނެވީ އެކަމަނާގެ ހިތުގައިވާ އިސްލާމްދީނުގެ ހަރުދަނާ އަޤީދާގެ ސަބަބުންނެވެ. އަދި ހަމަ އެހެންމެ އެކަމަނާގެ މަންމަމެންގެ ނުރުހުމާއި ދެކޮޅަށް އެކަމަނާ ތެދުވެ އިސްނެންގެވި ނެންގެވުމަކީ އިސްލާމްދީނުގައި އަންހެނުންނަށް އެމީހަކު ބޭނުންމީހަކާއި ކައިވެނިކުރުމުގެ ފުރުޞަތު ލިބިފައިވާކަން ދޭހަކޮށްދޭ މިސާލެކެވެ.
އިސްލާމްދީނުގެ މަތިވެރި ހިދާޔަތުގެ ސަބަބުން ޖުލައިބީބަށް އެކަލޭގެފާނު އެދިވަޑައިގެންނެވި ލޯތްބާއި އުފާވެރިކަން ލިބިވަޑައިގެންނެވިއެވެ. އަދި އެކަމަނާއާއި އެކު އެކަލޭގެފާނު ޝަހީދުވެވަޑައިގަންނަވަންދެން ދިރިއުޅުއްވިއެވެ.
ތިރީގައި ބަޔާންކުރެވިގެން މިދާ ހާދިސާއަކީވެސް ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه وسلم ގެ އަރިހުގައި ޖުލައިބީބުގެ މަތިވެރިކަމާއި އެކަލޭގެފާނުގެ ހިތްޕުޅުގައި ޖުލައިބީބަށް ދެވިފައިވާ ލޯބި ހާމަވެގެންދާ ހާދިސާއެކެވެ.
"ހަނގުރާމައަކުން ނިމިވަޑައިގެން ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه وسلم އެކަލޭގެފާނުގެ ސަހާބީންނަށް ދެންނެވިއެވެ.
"ތިމަންމެންގެ ތެރެއިން އެއްވެސް މީހަކު މަދުވެފައިވޭތޯއެވެ؟"
އެބައިމީހުން ދެންނެވިއެވެ. "މިވެނި އެވެނި މީހަކުވަނީ ޝަހީދުވެވަޑައިގެންފައެވެ."
އެކަލޭގެފާނު އަނެއްކާވެސް ހަދީޘްފުޅުކުރެއްވިއެވެ. "ތިމަންމެންގެ ތެރެއިން އިތުރު އެއްވެސް މީހަކު މަދުވެފައިވޭތޯއެވެ؟"
އެބައިމީހުން އަނެއްކާވެސް ދެންނެވިއެވެ. "މިވެނި އެވެނި މީހަކުވަނީ ޝަހީދުވެވަޑައިގެންފައެވެ."
އެކަލޭގެފާނު ތިންވަނަފަހަރަށް ހަދީޘްފުޅުކުރެއްވިއެވެ. "ތިމަންމެންގެ ތެރެއިން އިތުރު އެއްވެސް މީހަކު މަދުވެފައިވޭތޯއެވެ؟"
އެބައިމީހުން ދެންނެވިއެވެ. "ނޫނެކެވެ"
ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه وسلم ހަދީޘްފުޅުކުރެއްވިއެވެ. "އެކަމަކު ތިމަންކަލޭގެފާނަށް ޖުލައިބީބް ފެނިވަޑައެއް ނުގަންނަވައެވެ"
އެހިނދު ސަހާބީން މަރުވެފައިވާ މީހުންގެ ތެރެއިން ޖުލައިބީބް ފެނޭތޯ ހޯއްދަވަން ފެށިއެވެ. އަދި ޖުލައިބީބްގެ އަތުން ގަތުލްވެފައިވާ އަދާވާތްތެރިންގެ ހަތްމީހުންގެ ކައިރީގައި އެކަލޭގެފާނު ޝަހީދުވެވަޑައިގެން ވެއްޓިވަޑައިގެންފައިވާތަން ފެނިވަޑައިގަތެވެ. އެހިނދު ރަސޫލުﷲ صلى الله عليه وسلم އެތަނަށް ވަޑައިގެން ހަދީޘްފުޅުކުރެއްވިއެވެ.
"އެބައިމީހުން ޖުލައިބީބް ޝަހީދުކުރުމުގެ ކުރީގައި އެނޭ އެބައިމީހުންގެ ހަތްމީހުން ޤަޠުލުކޮށްފިއެވެ. އޭނާއަކީ ތިމަންކަލޭގެފާނުގެ މީހެކެވެ. އަދި ތިމަންކަލޭގެފާނަކީ އޭނާގެ މީހެކެވެ."
ދެން އެކަލޭގެފާނު އަމިއްލަފުޅަށް ޖުލައިބީބްގެ ހަށިކޮޅު އުފުލާލެއްވިއެވެ. އަދި އެކަލޭގެފާނު ވަޅުލެއްވުމަށް ވަޅުކޮނެވުމުން ޚުދު އެކަލޭގެފާނު އަމިއްލަފުޅަށް ޖުލައިބީބް އެވަޅުކޮޅުގައި ބޭއްވެވިއެވެ. (މުސްލިމް)
އެއްޒަމާނެއްގައި އެބޭކަލެއްގެ ހިތުގައި މާޔޫސްކަމާއި އެކަނިވެރިކަން ވަށާލެވިފައިވި ޖުލައިބީބްގެ ނިމުން ފެނިގެންދިޔައީ މަތިވެރިކަމާއި ގަދަފަކަމާއި ލޯތްބާއި އިޚްތިރާމުން ފުރިގެންނެވެ. އަދި އެކަލޭގެފާނުގެ އެ މަތިވެރިކަމުގެ ސަބަބުން މާތް ނަބިއްޔާ މުޙައްމަދު صلى الله عليه وسلم ގެ ލޯތްބާއި ގަދަރު އެކަލޭގެފާނަށް ލިބިވަޑައިގެންނެވިއެވެ. ބަލިކަށި އަދި އުފެދުމުގައި އެފަދަ އުނިކަމެއް ލިބިވަޑައިގެންފައިވި ޖުލައިބީބް ކަނޑިހިއްޕަވައިގެން ކުރެއްވި ޖިހާދުގައި ޢަދުއްވުންގެ އެފަދަ ގިނަބަޔަކު ގަޠުލުކުރުމުގެ ބާރު ލިބިގެންދިޔަކަމީ ހައިރާންވާންޖެހޭ ކަމެކެވެ. އެކަމަކު އެކަލޭގެފާނު އެކަން ހާޞިލް ކުރެއްވީ އެކަލޭގެފާނުގެ ހިތްޕުޅުގައި އިސްލާމްދީނާއި އުންމަތުގެ ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم މަށްޗަށްވި މަތިވެރި ލޯބީގެ ސަބަބުންނާއި މާތް ރަސޫލާ صلى الله عليه وسلم އެކަލޭގެފާނަށް ދެއްވި ހިތްވަރުފުޅުގެ ސަބަބުންނެވެ.
އިސްލާމްދީންވަނީ މުޖުތަމައުގައި އެކަހެރިކުރެވިފައިވާ އަދި އިންސާފުން އެއްކިބާކުރެވިފައިވާ ޖުލައިބީބް މުޖުތަމަޢުގައި ޤަދަރުވެރި ލޯބި ލިބިގެންވާމީހަކަށް ހަދާދީފައެވެ. އެކަލޭގެފާނުގެ މުޅި ހަޔާތްޕުޅަކީ މިއަދުވެސް މިފަަ އެކަނިވެރިކަމާއި ހިތްދަތިކަން ލިބިފައިވާ އެންމެހާ އަޚުންނާ އުޚްތުންނަށް ހުރި އިބްރަތްތެރި ފިލާވަޅެކެވެ. ތިމާގެ ހިތުގައި އިސްލާމްދީނާމެދު ލޯތްބާއި ޤަދަރު އިތުރުވީ މިންވަރަކަށް ތިމާގެ ޤަދަރުވެސް އުފުލިގެންދާނެއެވެ. ތިމާއަށް ލިބިފައިވާ ޖިސްމާނީ ނުކުޅެދުމަކުން ނުވަތަ އުނިކަމަކުން ތިމާއަށް ލިބޭނޭ އެއްވެސް އުނިކަމެއް ލަދުވެތިކަމެއް އޭރުން ތަޙައްމަލުކުރާކަށް ނުޖެހޭނެއެވެ. މާތް ﷲ އަޅުގަނޑުމެންނަށް މިފަދަ އިބްރަތްތެރި މިސާލުތަކުން މިސާލުދައްކަވާފައިވަނީ ވިސްނާ ފިކުރުކުރާބަޔަކަށް އެއިން ފިލާވަޅުތަކެއް ލިބިދިނުމަށްޓަކައެވެ. މާތް ﷲ އަޅުގަނޑުމެންގެ އީމާންތެރިކަން ހަރުދަނާކުރަށްވާށިއެވެ. އަދި އެކަލާނގެ ނަބިއްޔާގެ މަޗަށް އަޅުގަނޑުމެންގެ ހިތުގައި ލޯބި އިތުރުކުރައްވާށިއެވެ. އާމީން.
No comments:
Post a Comment