"ދެން އޭނާގެ އަޚާގެ (ފުރާނަނެތް) މަސްގަނޑު ނިވާކުރާނީ ކޮންފަދަޔަކުންކަން އޭނާއަށް ދެއްކެވުމަށްޓަކައި، ބިން ހާވާނޭ ކާޅެއް ﷲ ފޮނުއްވިއެވެ. ދެން އޭނާ ބުންޏެވެ. އޭ، އަހުރެންނަށްހުރި ހިތާމައެއްގެ ބޮޑުކަމާއެވެ! އަހުރެންގެ އަޚާގެ މަސްގަނޑު ނިވާކުޅައުމަށް، މި ކާޅު ފަދައިންވުމަށްވެސް، އަހުރެން ނުކުޅެދިގެން ވީހެއްޔެވެ؟ ދެން، އޭނާ ހިތާމަކުރާ މީހުންގެ ތެރެއިންވިއެވެ." (المَائدة : 31)
ވަގުތަކީ ގިނަ ކަންތައްތަކަކަށް ބަދަލުގެނުވާ އެއްޗެކެވެ. އިންސާނާގެ ހަށިގަނޑުގެ ބާރު ޒުވާންކަމާއިއެކު ގަދަވެގެންދިޔަނަމަވެސް ދުވަސްވީވަރަކުން އެ ބާރުދައްވަމުންދެއެވެ. މޫނުމަތީގެ ޝާއްބަކަން ގެއްލި ރޫ އަރަން ފަށައެވެ. އިސްތަށިތައް ހުދުވެ ނުރަވެގެންދެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް ދުވަސްވުމުގެ ސަބަބުން އެއެއްޗަކަށް ކުޑަވެސް ބަދަލެއް ނާންނަ އެއްޗެއް ވެއެވެ. އެއީ ކާޅުގެ ފަތްތަކެވެ. އޭގެ ކުލައަކަށް އެއްގޮތަކަށްވެސް ބަދަލެއްނާދެއެވެ. ކަލޭމެންގެ ތެރެއިން އެއްވެސް އިންސާނަކަށް ކާޅަށް ކުރެވުނުފަދަ ތަޖުރިބާއެއް ކުރެވުނުނަމަ ކަލޭމެންގެ އިސްތަށިތަކުގެ ކުލައަކަށް ދުވަހަކުވެސް ބަދަލެއް ނައިހެވެ.
ﷲ ޚަލްޤުކުރެއްވި މަޚްލޫޤާތުތަކުގެ ތެރެއިން މި ދުނިޔެމަތީގައި ހިނގާދިޔަ ފުރަތަމަ އަނިޔާވެރި ޖަރީމާ ފެނި ތަޖުރިބާކުރެވުނު މަޚްލޫގަކީ ޚުދު އަހަރެންނެވެ. ނުހައްޤުގޮތުގައި އަނިޔާވެރިކަމާއެކު މި ބިމަށް އޮހޮރިގެންދިޔަ އިންސާނީ ލޭ އޮހޮރުނު މަންޒަރު އަހަރެން މިދެލޮލުން ބަލާ ތަޖުރިބާކުރީމެވެ.
އެއީ އަހަރެންގެ ހަޔާތުގައި އަދި ކިއެއްތަ މާތްﷲ ފުރާނަ އަޅުއްވާ ޚަލްޤުކުރެއްވި އެއްވެސް މަޚްލޫގެއްގެ ހަޔާތުގައި ތަކުރާރުނުވާނޭފަދަ ބިރުވެރި ދުވަހެކެވެ. އެކަން އެފަދައިން މެދުވެރިވުމުގެ އަސްލަކީ ޝައިޠާނާ އިންސާނުން މަގުފުރެއްދުމަށް ޖަހަމުންގެންދާ ދަންތުރަތައްކަން އަހަރެން ދެނެހުރީމެވެ. ޝައިޠާނާގެ ދަންތުރަތައް ކިހާ ނުރައްކާތެރިހެއްޔެވެ! އެކަމަކު މާތް ﷲ މަތިވެރިކުރެއްވި އިންސާނާ އެ ޝައިޠާނާގެ ދަންތުރަތަކުގައި ޖެހެނީ އެކުވެރި ރަޙްމަތްތެރިޔަކު އޭނާއަށްދޭ ހެޔޮ ނަސޭހަތެއް ޤަބޫލުކުރާފަދައިންނެވެ. އިންސާނާ ﷲ އަށް ލޯބިވެތިވާކަމުގައި ދަޢުވާކުރާއިރު އެކަލާނގެ އަމުރުފުޅުތަކަށް ކިޔަމަނެއް ނުވެއެވެ. އެކަމަކު ޝައިޠާނާއަށް ނަފްރަތުކުރާކަމުގައި ބުނާ ހާލު އޭނާއަށް ކިޔަމަންތެރިވުމުގައި ހައްދުފަހަނައަޅާދެއެވެ. މި އިންސާނުންނޭ ކިޔޭ މަޚްލޫގުންނަކީ އަޖައިބެއްފަދަ މަޚްލޫގެއްނޫންތޯއެވެ؟ އަދި އެބައިމީހުންގެ ޢަމަލުތައް ބިނާވެފައިވަނީ ކޮންފަދައަކުންތޯއެވެ؟ އެބައިމީހުން ޚަލްޤުކުރެއްވި ﷲ ގެ ނިޢުމަތްތައް ގުނާ ޢަދަދު ނުކުރެވޭއިރުވެސް އެބައިމީހުން އެކަމަށް ޝުކުރުވެރި ނުވަނީ ކީއްވެގެންބާވައެވެ. އަހަރެންގެ މި ބަހުރުވައަށް ތިބާ މަޢާފުކުރާށެވެ. އެހެނީ އަހަރެން ތަޖުރިބާ ކުރަންޖެހުނު ކުރިންދެންނެވު ބިރުވެރި ޖަރީމާގެ ސަބަބުން ހިތުގައި އުފެދުނު ރުޅިވެރިކަން އާވެއުތުރިގަތީއެވެ.
އިންސާނުންނަށް ދަތި އުނދަނގޫ ދުވަސްތަކާއި ކުރިމަތިވުމުން ބުނެއެޅެއެވެ. "އެއީ ކާޅުގެ ކަޅުކުލައަށްވުރެ ކަޅު ދުވަސްތަކެކެވެ." ކާޅުގެ ކަޅުކުލަގަދަ ފަތްތަކަކީ މީހުން އެހާ ގަޔާވާއެއްޗެއްނޫންކަން އަހަންނަށް އެނގެއެވެ. އެކަމަކު އެއަށްވުރެ ބޮޑު ހަޤީޤަތަކީ އެންމެ ކަޅުކުލަގަދަ ކާޅުގެ ފަތަކީވެސް އިންސާނާގެ ހިތް ކުށްފާފަތަކުން ކަޅުވެގެން އެދާ ދިއުމާއި އަޅާބަލާއިރު އެއްވެސް އެއްޗެއްނޫނެވެ. އިންސާނާގެ ހިތުގައި ކުށްފާފަތަކުގެ ސަބަބުން އުފެދޭ ކަޅުކަން އަދި މާ ވަރުގަދައެވެ.
ހަމަ އެހެންމެ ކާޅު ހިނގާ އުޅޭގޮތަށްވެސް އިންސާނުން މަލާމަތްކޮށް އުޅޭކަން އަހަރެން ދެނެހުރީމެވެ. އެހެނީ ކާޅު ހިނގާއިރު ފުންމަމުން ފުންމަމުން މިދާ ދިޔުމުން ސިފަވެގެންދަނީ އަނގުރުތަކެއްގެ މަތީގައި މޮޔައަކު ހިނގާފައިދާ މަންޒަރެވެ. އެއްގޮތަކަށްވެސް ހިމޭނުން ނުހުރެވެއެވެ.
އެންމެރަނގަޅެވެ. އަހަރެމެން މިހިނގަނީ އާދަޔާޚިލާފު ގޮތަކަށެވެ. ކޮރަމުން ފުންމަމުންނެވެ. ނަމަވެސް އަހަރެމެން މިހިނގާ ހިނގުން އެއީ އެއް އިންސާނަކު އޭނާގެ އަނެއް އަޚާއާއިމެދު ކޮށްފައިވާ ލާއިންސާނީ ޢަމަލު ތަޖުރިބާކުރުމަށްފަހު އެންމެ އާދައިގެކަމެއްކަމުގައިނޫނީ ނުވާނެނޫންތޯއެވެ؟
އިންސާނުން ޚަލްޤުކުރެއްވުމުގެ ކުރިން އަހަރެމެން ބިމުގައި ހިނގާއުޅުނީ ރަސްކަލަކު އޭނާގެ ބޮޑުންނާއި ހަށިފާރަވެރިންނާއެކު ފަޚުރުވެރިކަމާއެކު ހިނގާފަދައިންނެވެ. އޭރު އަހަރެމެންގެ ފަތްތަކުގައިވާ ކަޅުކުލައާއިމެދު އަހަރެމެން ފަޚުރުވެރިވީމެވެ. ނަމަވެސް މިފަދައިން އުޅެނިކޮށް އިންސާނަކު އޭނާގެ އެއްބަނޑު އެއްބަފާ އަޚަކު ޤަޠުލުކުރި ބިރުވެރިމަންޒަރު ތަޖުރިބާކުރުމަށްފަހު އަހަރެމެންގެ ހިނގުމުގެ ވައްޓަފާޅި މުޅިން ބަދަލުވީއެވެ. އަދި މި އުނިކަން އަހަރެމެންގެ މުޅި ދަރިފަސްކޮޅަށް ވާރުތަކުރީއެވެ.
އަނެއްކާވެސް އިންސާނުން އަހަރެމެންނަށް ނަފުރަތުކުރާ ސިފައެކެވެ. އެބައިމީހުންނަށް އަހަރެމެންގެ އަޑަކީ ވަރަށް ހުތުރު އަޑެކެވެ. އަހަރެމެންގެ ތެރެއިން އެންމެ ކާޅެއް ގަހެއްގައި އިނދެ ގޮވާލައިފިނަމަ ބައެއް މީހުން އެކަމާ ބިރުގަނެއެވެ. އެބައިމީހުން ދެކޭގޮތުގައި އެއީ ނުބައިކަމެއްގެ އިންޒާރެކެވެ.
އަހަރެމެންގެ އަޑަކީ މުނިޔާއެއްގެ އަޑުފަދަ ރީތި އަޑަކަށް ނުވެދާނެއެވެ. އެކަމަކު އެއަޑުގައި އެއްވެސް ނުބައިކަމެއް ނުވެއެވެ. އެހެނީ ކޮންމެ ނުބައިކަމަކީވެސް އިންސާނުންގެ ޢަމަލުތަކުގެ ސަބަބުން ފައްކާވެގެން އަންނަކަމެކެވެ.
ނުބައިކަންތަކާއި ކާޅުގެ އަޑާއި އެޅުވުމަކީ އިންސާނުން ޖަހާ މަޅިއެކެވެ. އެކަމަކު ހަޤީޤަތަކީ އެބައިމީހުން އެބައިމީހުންގެ އަޚާއަށް އަދި ކިއެއްތަ އޭނާގެ އަމިއްލަ ނަފްސަށް އަނިޔާވެރިވާ މިންވަރާ ގާތައްވެސް އެއްވެސް ޖަނަވާރެއް އަނިޔާވެރިއެއް ނުވެއެވެ.
އިންސާނުން އަހަރެމެން ކާޅުގެ ބޮލުގައި ވައްކަމާއި މީހުންނަށް އަނިޔާކުރުމާއި މައިންބަފައިންނާއި އާއިލާއަށް ނުކިޔަމަންތެރިވާކަމުގެ އިލްޒާމް އަޅުވައެވެ. އެމީހުން ބުނާގޮތުގައި އަހަރެމެން އެމީހުންގެ ލޮލުގައި އަޅާ އަނދުނާއި ގޭގޭގެ ފާރުމަތިންވަދެ ގިފިލިތަކުން ސައިބޯނިތައް ވަގަށް ގެންދެއެވެ. އެކަމަކު އަނދުން އެއީ ކޯޗެއްކަމެއްވެސް އަހަރެމެންނަކަށް ނޭންގެއެވެ. އަދި ކިއެއްތަ އަހަރެމެން ފެންވަރާއިރު ސައިބޯންޏެއް ބޭނުމެއް ނުކުރަމެވެ.
އަހަރެންގެ މި ހަރުކަށި ބަސްތަކަށް އަނެއްކާވެސް މަޢާފަށް އެދެމެވެ. އެކަމަކު އަހަރެންނަށް ފެނުނު މަންޒަރު އެގޮތުގައި އެހެން މީހަކަށް ފެނުނުނަމަ އެމީހެއްގެ ބުއްދި ފިލާ ދިޔައީސްކަން ކަށަވަރެވެ.
* * * * *
އަހަރެންނަކީ ކާޅުގެ ދުނިޔޭގައި ޤާޟީއެކެވެ. އަދި އިންސާނުންގެ ދުނިޔޭގައި ހެކިވެރިއެކެވެ. ޤާޟީއަކަށް އޭނާގެ މަޤްޞަދާއިމެދު ހިތުގައި އަރާރުން އުފެދިއްޖެނަމަ އަދި ހަމަޖެހުން ގެއްލި ވަކިކޮޅަކަށް ބުރަވެއްޖެނަމަ އޭނާގެ ކިބައިން ތެދުވެރިކަމާއި އިންސާފު ގެއްލިގެން ދާނެއެވެ. އަހަރެންގެ ނަސީބު ދިމާކުރީ މިދެހާލަތްވެސް ތަޖުރިބާ ކުރުމަށެވެ. ޤާޟީއަކަށް ވުމާއެކު ހެކިވެރިއަކަށްވެސް ވުމަށެވެ. ކާޅުންގެ ދުނިޔޭގައި އަހަރެންވީ ތެދުވެރި އިންސާފުވެރި ޤާޟީއަކަށެވެ. ނަމަވެސް އިންސާނުންގެ ދުނިޔޭގައި ހެކިވެރިއަކަށްވުމަށް މެދުވެރިވުމުން އަހަރެންގެ ކިބައިން ޤާޟީއަކަށްވުމުގެ ސިފަތަށް ބީވެ ނަފްސުގެ އިތުބާރުވެސް ގެއްލުނެވެ. ދެން ރަޙްމާންވަންތަ ﷲ އަހަރެން އިންސާނުންގެ ދުނިޔެއަށް ފޮނުއްވީ އާދަމުގެ ދަރިންނަށް ރަޙްމަތުގެ ފިލާވަޅެއް ދަސްކޮށްދިނުމަށެވެ.
މީގެ އެތަކެއް ޒަމާންތަކެއް ކުރިން، އެދުވަހުގައި އަހަރެން އަހަރެންގެ ވަރުގަދަ އަޑުން ޤާބީލަށް އެންގީމެވެ. "ކަލެއަކީ ނުލަފާ ޤާޠިލެއްކަން އަހަރެންނަށް އެނގެއެވެ. އެއަށްވުރެބޮޑަށް ކަލެއަކީ ތަންދޮރުނޭންގޭ ޖާހިލެކެވެ. އެހެނީ ކަލެއަކީ ބުއްދީގެ އަގުހުރި ޖައުހަރު ލިބިހުރި ވިސްނުންތެރި އިންސާނެއްކަމުގައި ދަޢުވާކުރާހާލު ތިބާގެ އަމިއްލަ އަޚާގެ ޤަޠުލުކުރެވިފައިވާ މަސްގަނޑާއިމެދު ހަދާނެގޮތެއް ނޭންގުނު މީހެކެވެ."
މިހާރުވެސް އަހަރެންނަށް ބައެއްފަހަރު ކަންކަމާއިމެދު ހަމަހިމޭންކަމާއެކު ޤާޟީއެއް ފަދައިން ވިސްނާލެވެއެވެ. އަނެކާގެ މައްޗަށް ގަދަވެގަތުމަށް ބައެއްފަހަރު މަސައްކަތްކުރެވޭ ކުރުމަކީ ހުރިހާ މަޚްލޫޤެއްގައިވެސް އަށަގަނެފައިވާ ސިފައެކެވެ. ކާޅުގެ ދުނިޔޭގައިވެސް ބައެއް ކާޅު އަނެއްބައި ކާޅުތަކުގެ މައްޗަށް ގަދަވެގަތުމަށް ބައެއްފަހަރު މަސައްކަތްކުރެއެވެ. އެފަދަ ކާޅުތައް އިންސާފުގެ ކުރިމައްޗަށް ގެނެވި އަދަބުދެވެއެވެ.
ކޮންމެ ކުށަކަށްވެސް ކަނޑައެޅިފައިވާ އަދަބެއް ވެއެވެ. އެގޮތުން އެއްކާޅު އަނެއްކާޅުގެ ހާލި ވަގަށް ގެންގޮސްފިނަމަ އެ ވަގަށްނެގުނު ހާއްޔެއް ހަލާކުކޮށްލާ އެކާޅުލައްވާ ހަލާކުކޮށްލެވުނު ހާލީގެ ވެރި ކާޅަށް އާ ހާއްޔެއް ތައްޔާރުކުރުވަމެވެ. އަދި ހަމަ އެފަދައިން އެއް ކާޅަކު އެނެއްކާޅުގެ އަންހެންކާޅު ވަގަށްނަގައިފިނަމަ އެކަންކުރި ކާޅެއް އެގްރޫޕްގައި ހިމެނޭއެހެންކާޅުތަކުގެ ތުނބުން ހަމަލާދީ މަރާލެވެއެވެ. ހަމަ އެފަދައިން ޅަ ކާޅުތަކުގެ ކާތަކެތި ވަގަށްނަގައިފި ކާޅެއްގެ ފަތްތައް އެހެންކާޅުތައް ވެގެން ނޮޅާ ހުސްކޮށްލައެވެ. އޭރުން އެކާޅުވާނީ އެ ޅާކާޅުތައް ފަދައިންނެވެ. އެއަށް އުދުހިގެން ކާތަކެތި ހޯދާކަށް ނުދެވޭނެއެވެ. އަދި މިއާއެކު އެކާޅުތަކަށް އެހެން އަދަބެއްވެސްދެވެއެވެ. އެއީ އެކާޅު ހިމެނޭ ކާޅުތަކުގެ ބައިގަނޑުން އެސޮރު ބޭރުކުރުމެވެ.
ކާޅުތަކުގެ ޝަރީއަތުގެ މަޖިލިސް ބޭއްވެނީ ހުސް މައިޒާންތަކުގައެވެ. އެގޮތުން ބައިގަނޑުގައި ހިމެނޭ ހުރިހާކާޅެއް އެ މަޖިލީހުގައި ބައްދަލުވާންޖެހެއެވެ. އެގޮތުން ބައެއްފަހަރު މި ޢަދަދު ހަމަކުރުމަށް އެތައް ދުވަހަކާއި ރެއެއް ހޭދަކުރަންޖެހެއެވެ. މިގޮތުން މަޖިލިސް ފެށުމަށްފަހު ކުއްވެރިވެފައިވާކާޅު ގާޑުކުރުމަށް ކާޅެއް އައްޔަންކުރެވެއެވެ. މިއަށްފަހު ހުރިހާ ކާޅެއް އެއްއަޑަކުން ގޮވަންފަށައެވެ. އެއަށްފަހު ކުއްވެރިވެފައިވާ ކާޅު އޭގެ ފަހަތުން ގޮވަންފަށައެވެ. އަދި އެއަށްފަހު ކާޅުގެ ކުށަށް ހެކިވާ ކާޅުތައް ރުޅިވެރިކަމާއެކު ގޮވާ ފިޔަގަނޑު ޖަހަންފަށައެވެ. އެއަށް ރައްދުދިނުމުގެ ގޮތުން ކުއްވެރިވެފައިވާ ކާޅުވެސް ގޮވާ ފިޔަގަނޑު ޖަހަންފަށައެވެ. އަދި އިރުކޮޅަކު މިފަދައިން ޢަމަލުކުރުމަށްފަހު އޭގެ ފިޔަގަނޑު ތިރިކޮށް ބޯ ދަށަށްޖަހައެވެ. އޭގެން އެސޮރު އެސޮރުގެ ކުށަށް އިޢުތިރާފްވީކަން ދޭހަކޮށްދެއެވެ.
އެހާހިސާބުން ޤާޟީ ނިޔާ އިއްވަވައެވެ. އަދި ހުރިހާކާޅުތައް އެކާޅުގެ މައްޗަށްއަރާ އެސޮރުމެންގެ ތުނބުން ކުއްވެރިވެފައިވާކާޅަށް ހަމަލާދީ އެސޮރު މަރާލައެވެ. އަދި އެއަށްފަހު ހުރިހާ ކާޅުތައް އެއްއަޑަކުން ގޮވާ އުދުހިގެން ދެއެވެ. އެއަށްފަހު އެސޮރުމެންގެ ތެރެއިން އެއްކާޅު މަރުވެފައިވާ ކާޅުގެ މަސްގަނޑު ގެންގޮސް ވަޅުލައެވެ.
މަރުވެފައިވާ ކާޅަކީ ކުއްވެރިއެއް ކަމުގައި ވެދާނެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެސޮރުގެ ފުރާނަނެތް މަސްގަނޑަށްވެސް ހައްޤެއްވެއެވެ. އެގޮތުން އިޚްތިރާމާއެކު އެ މަސްގަނޑު ގެންގޮސް ވަޅުލެވެއެވެ.
ކާޅުގެ ދުނިޔޭގައިވެސް އެސޮރުމެން ތަބާވާންޖެހޭ އުޞޫލުތަކަކާއި ކިޔަމަންވާންޖެހޭ ހަމަތަކެއްވެއެވެ. އެ އިންތައް ފަހަނައަޅާގޮސްފިނަމަ ކޮންމެ ކާޅެއްވެސް އިންސާފުގެ ކުރިމަށްޗަށް ހާޟިރުކުރެވި އަދަބުދެވެއެވެ. އެއީ ބައިގަނޑުން ބޭރުކުރުން ނުވަތަ މަރާލުންކަމުގައި ވީނަމަވެސްމެއެވެ. މިއީ ކާޅުތައް އަމިއްލައަށް އުފައްދާފައިވާ ޝަރީޢަތްތަކެއްނޫނެވެ. އެކަމަކު އަހަރެމެން ޚަލްޤުކުރެއްވި ﷲ (سبحانه وتعالى) ކަނޑައަޅުއްވާފައިވާ ޝަރީޢަތެވެ. އެ ޝަރީޢަތް ފުރިހަމަގޮތުގައި ޤާއިމްކުރުމުގެ ސިފަ އަހަރެމެންގެ ނަފުސުގައި އެކަލާނގެ ލައްވަވާފައިވެއެވެ. އަހަރެމެން އަމިއްލައަށް އަހަރެމެންގެ މައްޗަށް އެއްވެސް ޤާނޫނެއް ނުހަދަމެވެ.
އަހަރެމެންގެ ނަފުސުތަކަކީވެސް އޭގެ އެދުންތަކަށް ދީލާލުމަށް ބޭނުންވާ ނަފުސުތަކެއްކަން އަހަރެމެންވެސް ދަންނަމުއެވެ. އެހެންނަމަވެސް ޤާނުނު ދައްކާ މަގުން ހިނގުމަށް ކޮންމެ މަޚްލޫގަކަށްވެސް އެ މަޚްލޫގެއްގެ އަމިއްލަ އެދުންތައް ކޮންޓްރޯލްކުރަން ޖެހެއެވެ. އެކަން ސައްތައިން ސައްތައަށް ކުރުމުގެ ކުޅަދާނަކަން މަލާއިކަތުން ފިޔަވާ އެއްވެސް އެހެން މަޚްލޫޤަކަށް ލިބިގެންނުވެއެވެ.
މަލާއިކަތް ބޭކަލުންގެ ވާހަކަ ބަޔާންވެދިއުމުން އަހަރެންގެ ހިތައް ސިފަވެގެންދަނީ އިންސާނުން އެންމެފުރަތަމަ ޚަލްޤުކުރެވުނު ދުވަހުގެ މަތިންނެވެ. އިންސާނުން ދުނިޔެއަށް އައުމުގެ ކުރީގައި އެއީ ކޮންފަދަ އަމާންތަނެއްތޯއެވެ؟
އެކަނޑުތަކުގައި އެއްވެސް އޮޑިއެއްގެ ހިލަމެއް ނެތެވެ. އެ ދުނިޔޭގެ ވައިގައި އިންސާނެއްގެ ނިތްކުރި ބީހިފައެއްނުވެއެވެ. އަދި އެ ދަނޑުތަކާއި ބިންތަކުގައި އެއްވެސް އިންސާނެއްގެ ފިޔަވަޅު ބީހިފައިނުމެވޭމެއެވެ. އެއީ ދޮގާއި އަނިޔާވެރިކަމުން ސަލާމަތްވެގެންވީ ބިމެކެވެ. ކޮންމެކަމެއްގައިވަނީ ތެދުވެރިކަމާއި ހަމަޖެހުމާ އަމާންކަމެވެ.
ނަމަވެސް މި އާދަޔާ ޚިލާފު ރީތިކަމާއި ހަމަހިމޭންކަމުގެ ތެރޭގައިވެސް އެއްކަމެއް އުނިވެފައިވެއެވެ. އެއީ އިންސާނުން ހިތްތިރިކަމާއި މަޑުމޮޅިކަމާއެކު އެބައިމީހުން ޚަލްޤުކުރެއްވި ﷲ އަށް އަޅުކަންކޮށް ޒިކުރުކުރާކުރުމެވެ. މި ރީތިކަން އިތުރަށް ފުރިހަމަނުވިކަމުގައިވީނަމަވެސް އެރީތިކަމަށް ހަޤީޤީ މާނަ ލިބިގެންދަނީ ހިކުމަތާއި ބުއްދި ލިބުމާއި އެކުވެސް އެބައިމީހުން ކުށްފާފަތަކަށް އަރައިގަނެވި އެފާފަތަކުން ދެރުވެގަތުމަށް ﷲ ގެ ހަޟްރަތުގައި ތަޢުބާވެ އެކަލާނގެ ރަޙްމަތައް ހުޝޫޢަތްތެރިކަމާއެކު އެދޭއެދުމުންނެވެ.
މިއީ މަތިވެރި އިލާހުގެ ޢިލްމާއި ހިކުމަތުގައި ކަންހިންގަވާގޮތެވެ. އުފެދުމުގައި މަޢުސޫމްކަން ލައްވަވާފައިވެއެވެ. އޭގެ މައްޗަށް ބާރުފޯރުވަނީ ޢިލްމެވެ. ﷲ ގެ މަލާއިކަތުންނަކީ މަޢުސޫމް ބޭކަލުންތަކެކެވެ. ހަމަ އެފަދައިން އިންސާނުންގެ މަޢުސޫމްކަން ލިބިގެންދިޔައީ ސުވަރުގެއިންނެވެ. ނަމަވެސް އެ މަޢުސޫމްކަން އެ މަޚުލޫޤާއި ދުރުކުރުވީ ޢިލާޙީ ހިކުމަތަކަށްޓަކައި ޝައިޠާނާ މެދުވެރިކުރައްވައެވެ. އެއީ ދުނިޔެ އާބާދުކުރެއްވުމެވެ. އިންސާނުންނަކީ ސުވަރުގެއިން އައިބައެއްކަން އަހަރެމެން ދަންނަމުއެވެ.
ފުރަތަމަ ދުނިޔޭގައިވީ ރުއިމާއި ހިތާމަކުރުމެވެ. އާދަމް އަލައިހިއްޞަލާމާއި ހައްވާގެފާނު އެދެބޭކަނބަލުންނަށް ކުރެވުނު ކުށަށް ދެރަވެ ހިތާމަކޮށް ކީރިތިކުރެއްވި މަންޒަރަކީ އަސަރުގަދަ މަންޒަރެކެވެ. އެ ދެބޭކަނބަލުންގެ ރުއިމުގެ އަޑުން އެބޭކަލުން އެބޭކަލުންގެ ކުށާއިމެދު ހިތާމަކުރާ މިންވަރާއި ހެއްދެވި ފަރާތައް ނުކިޔަމަންތެރިވުމުގެ އަސަރުގަދަކަމާއި އެބޭކަލުންގެ ތަޢުބާގެ ތެދުވެރިކަން ޝައްކެތްނެތި ސާފުވެގެންދެއެވެ.
އާދަމް އަލައިހިއްޞަލާމް ފުރިހަމަގޮތުގައި މަސައްކަތްޕުޅުކުރެއްވީ އެކަލޭގެފާނަށްކުރެއްވުނު ކުށަށް ތަޢުބާވެވަޑައިގަތުމަށެވެ. އެއީ ކޮންފަދަ މަތިވެރި މޫނެއްގެ ވެރި ބޭފުޅެއްތޯއެވެ؟ އެކަލޭގެފާނުގެ ލޯފުޅުން ބަފައެއްގެ ހިތުގައި ތަފާތުކުރުމެއްނެތި އެމީހެއްގެ ދަރިންނަށް ހަމަހަމަކަމާއި އޯގާތެރިކަމާއިއެކު ދެވޭ ލޯބީގެ ނިޝާންތައް ފާޅުވެއެވެ. ހައްވާގެފާނުންގެ މަތިވެރިކަންވެސް ހަމަ އެފަދައެވެ.
އެދެބޭފުޅުން އެކުގައި ﷲ ގެ ހަޟްރަތުގައި ދުޢާ ދެންނެވިއެވެ. "ހައްދަވާބޮޑުކުރެއްވި ރަސްކަލާކޮ، އަޅަމެން އަޅަމެންގެ އަމިއްލަ ނަފުސުތަކަށް އަނިޔާވެރިވެއްޖައީމެވެ. އިބަ އިލާޙް އަޅަމެންގެ ފާފަ ފުއްސަވައިނުދެއްވައިފިނަމަ އަދި ރަޙްމަތްނުލައްވައިފިނަމަ، ހަމަކަށަވަރުން ގެއްލެނިވެގެންވާބައެއްކަމުގައި މެނުވީ އަޅަމެން ނުވާނެއެވެ."
ހައްވާގެފާނު އެކަމަނާގެ ފުރަތަމަ ދަރިކަލުންނާއިގެން ރައްކައުވެވަޑައިގެންފިއެވެ. އިންސާނުންނަކީ އަހަރެމެން ދޫނިސޫފާސޫފި ފަދައިން ބިސްއަޅާ މަޚްލޫގެއްނޫނެވެ. އެކަމަކު އެއީ އަންހެން މަޚްލޫގުގެ ބަނޑުން އުފަންވާ މަޚްލޫޤެކެވެ. އެކަމަނާ އާލާސްކަންފުޅާ އިންނަވާ ކޮންމެ ފަހަރަކު އަންހެން ބޭފުޅަކާއި ފިރިހެންބޭފުޅެއް ރައްކައުވެވަޑައިގަންނަވައެވެ. ފުރަތަމަ އާލާސްކަންފުޅުން ލިބިވަޑައިގަންނަވާ ފިރިހެން ދަރިފުޅާއި ދެވަނަ އާލާސްކަންފުޅުން ލިބިވަޑައިގަންނަވާ އަންހެން ދަރިކަނބަލުންގެ ކައިވެނި ޝަރުޢީގޮތުން ކޮށްދެއްވައެވެ. އަދި ފުރަތަމަ އާލާސްކަންފުޅުން ލިބިވަޑައިގަންނަވާ އަންހެންދަރިފުޅާއި ދެވަނަ އާލާސްކަންފުޅުން ލިބިވަޑައިގަންނަވާ ފިރިހެން ދަރިކަލުންގެ ކައިވެނި މިފަދައިން ކޮށްދެއްވައެވެ.
ހައްވާގެފާނުން ޤާބީލްއާއި އެކަލޭގެފާނުންގެ އެއްމާބަނޑު އަކްލީމާއާއިގެން ރައްކައުވެވަޑައިގެންނެވިއެވެ. އަދި ހާބީލު އާއި އެކަލޭގެފާނުންގެ އެއްމާބަނޑު ކޮއްކޮ ލިޔޫޒާ އާއިގެން ރައްކައުވެވަޑައިގެން އެބޭފުޅުން އެކުގައި ބޮޑުފުޅުވަމުން ދިޔައެވެ.
* * * * *
ހާބިލް އެކަލޭގެފާނުގެ އަށް އަހަރުފުޅުގެ މަޢުސޫމް ކަމާއެކު އުފާވެފައިވާ ޙާލު ހެމުން ފަރުބަދަތަކުގެ މަތިން ދުވެފައި ފޭބިއެވެ. އޭރު އެކަލޭގެފާނުގެ ފަހަތްޕުޅުން ބޭބޭފުޅު ޤާބީލު އޮފިގަނޑެއްހިފައިގެން ބާރުދުވެލީގައި އާދެއެވެ. ދެބެން އާދައިގެމަތިން އުފާވެރިކަމާއެކު ކުޅެމުން ދިޔައެވެ. އެދެބެންގެ މިޒާޖު އެހާތަފާތުވުމުގެ ހިކުމަތް ދެނެވޮޑިގެންވަނީ މާތްﷲ އެވެ. އެއްބޭކަލަކީ ނުހަނު މަޑުމޮޅި ބޭކަލެކެވެ. އެކަމަކު އަނެއްބޭކަލަކީ ފަރުބަދައެއްގެ ކަށިތައްފަދަ ހަރުކަށި ބޭކަލެކެވެ. ދެބޭކަލުން އެކުގައި ކުޅުއްވާ އުޅުއްވާއިރު ޤާބީލު އަބަދުވެސް ކުޅުއްވަނީ ޝިކާރަކުރާމީހާގެ ބައެވެ. އަދި ހާބީލު އަށް ކުޅެން ލިބެނީ ޝިކާރަކުރެވޭ ޖަނަވާރުގެބައެވެ. މިގޮތުގައި ކުޅެމުންގޮސް ކުޅުމުގެ ފޯރިހިފުމުން ޤާބީލު ގެ ލޮލުން ރުޅިވެރިކަމުގެ އަސަރު ފާޅުވެ އެކަލޭގެފާނު ގެންގުޅުއްވާ އޮފިގަނޑުން ހާބީލުއަށް ހަރުކަށިކަމާއެކު ހަމަލާދެއްވައެވެ. ފުރަތަމަ މި ހަމަލާތަކުން ހާބީލް ހިނިތުން ކުރުވައެވެ. އެކަލޭގެފާނުގެ ހިނިފުޅުގެ އަޑު ފަރުބަދަތަކުގައި ހަރުލާހުރެއެވެ. އެކަމުގެ ސަބަބުން ޤާބީލުގެ ހިތުގައި ނަފްރަތު އިތުރުވެ ދެއަތްޕުޅުން އޮފިގަނޑުގައި ހިއްޕަވައި ބާރަށް ތަޅުއްވަންފައްޓަވައެވެ. ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން ހަބީލުގެ ހުނުމުގެ އަޑު ބަދަލުވެ ތަދު އިޙްސާސްކުރެވެން ފެށުމުން ރޮމުން ހަޅޭއްފުޅުލަވަން ފައްޓަވައެވެ.
އެހިނދު އާދަމް ގެފާނު ދުވެވަޑައިގެން އެތަނަށް ވަޑައިގަންނަވައެވެ. އަދި ހާބީލުގެ ހަށިކޮޅު ޒަހަމްވެފައިވާތަން ފެނިވަޑައިގަތުމުން ވިދާޅުވެއެވެ. "ޤާބީލުއެވެ! ތިބާގެ ކޮއްކޮއަށް ތިޔަ ހައްދަވަނީ ކިހިނެތްހެއްޔެވެ؟" ޤާބީލު ޖަވާބުދެއްވައެވެ. "އަހަރެމެން ކުޅެނީއެވެ. އަދި ހާބީލު ބޭނުންފުޅުވަނީ ޝިކާރަކުރެވޭ ޖަނަވާރުގެ ބައި ކުޅުއްވުމަށެވެ." ދެން އާދަމް އަލައިހިއްސަލާމް ޤާބީލު އާއި ދިމާއަށް ހަޅޭއްފުޅުލައްވާ ދެބޭކަލުން ދުރުކުރުވައެވެ. އަދި ހާބީލުގެ ހަށިކޮޅުގައިވާ ޒަހަމްތަކަށް ފަރުވާދެއްވަވައެވެ. އަދި ދެބޭކަލުންނަށް އެދެބޭކަލުންނަކީ އެއް މަންމައެއްގެ ބަނޑުން އުފަންވެފައިވާ ބައެއްކަމާއި އެއް ބިމެއްގައި އެކޮށްއުޅޭދެބެއިންކަން ހަނދާންކޮށްދެއްވައެވެ. އަދި ދެބެން ގުޅިވަޑައިގަންނަވަންޖެހޭނީ ލޯތްބާއި ހަމްދަރުދީއާއިއެކު ކަމަށާއި ނަފްރަތާއި ރުޅިވެރިކަމުގައި ނޫންކަމަށް ވިދާޅުވެ ނަސޭޙަތްދެއްވަވައެވެ. މި ފަދަ މަންޒަރުތަކުގައި އަހަރެން ހައިރާންކުރުވާކަމަކީ ބައްޕާފުޅުގެ މި ބަސްތަކަށް ޤާބީލު އެއްވެސް ޖަވާބެއް ނުދެއްވައި އިންނަވާއިރު ހާބީލު އެކަލޭގެފާނުގެ ބޭބޭފުޅު ދިފާޢުކުރައްވާ ދެބޭފުޅުންނަށް މަޢާފްކުރެއްވުމަށް ބައްޕާފުޅުގެ އަރިހުން އާދޭސްކުރައްވާތީއެވެ.
ދުވަސްތައް މާޒީވަމުންގޮސް ދެބޭފުޅުންމެ ބޮޑުފުޅުވެއްޖެއެވެ. ދެބޭފުޅުން އެބޭފުޅުން އުޅުއްވާނޭ ގެއެއް އެޅުއްވުމުގެ މަސައްކަތުގައި އުޅުއްވިއެވެ. މިހެން އުޅުއްވުމުގެ ތެރޭގައި އެއްފަހަރަކު ޤާބީލު އޭނާގެ އަތް އިސްކޮށް ހާބީލުގެ މޫނުގައި އެތިފަހަރެއް ޖެއްސެވިއެވެ. އަދި މީ އަހަރެންގެ ގެއޭ ވިދާޅުވެ ހަޅޭއްލަވައިގެންނެވިއެވެ. ހާބީލު އެކަލޭގެފާނުގެ ބޭބޭފުޅުގެ މި ޢަމަލުގެ ސަބަބުން ޙައިރާންފުޅުވެވަޑައިގެންނެވިއެވެ. އަދި ހިތްޕުޅުގައި ރުޅިވެރިކަމާއެކު ހިތާމަވެރިކަން ބޮޑުވެ ލޮލުން ކަރުނަފޮދު އޮހޮރިގެންދިޔައެވެ. އަދި މަޑުމޮޅިކަމާއެކު ވިދާޅުވިއެވެ. "ތިމަންގެ އަތައް ބައްލަވާށެވެ. އެއަތުގައިވަނީ މިގެ އެޅުމަށްކުރި މަސައްކަތުގެ ސަބަބުން ފޮޅުލާފައެވެ." ނަމަވެސް ޤާބީލު ގެ ރައްދު ހަރުކައްޓެވެ. ވިދާޅުވިއެވެ. "މިރޭގެ އިރު އޮއްސުމަށްފަހު ކަލޭ މިގޭގައި ނިދައިގެން ނުވާނެއެވެ." ޤާބީލު އޭނާގެ ހަރުކަށިކަމާއެކު ފަހުބަސް އިއްވިއެވެ.
ނަމަވެސް ހާބީލު މަޑުމައިތިރިކަމާއި ލޯބިން ފުރިގެންވާ ރާގެއްގައި ވިދާޅުވިއެވެ. "މިކަމުގައި ތިމަންނަގެ ބަސް އިއްވަން ބޭނުމެވެ. އަހަރެން ޤާބީލު ދެކެ ވަރަށް ލޯބިވެއެވެ. ވީއިރު އަހަރެންނަށް ތިޔަހެން ތިހައްދަވަނީ ކީއްވެހެއްޔެވެ؟" އެކަމަކު ޤާބީލުއަށް އެ ބަސްތަކުގެ އެންމެ އަކުރެއްވެސް އަޑެއް ނުއިވެއެވެ. އޭނާ އެތަން ދޫކޮށް އެނބުރި ގޮސްފިއެވެ.
މިހިނގާ ދިޔަ ހާދިސާގެ އެއްވެސް ވާހަކައެއް ހާބީލު އޭނާގެ ބައްޕާފުޅަކަށް ކިޔައެއް ނުދެއްވައެވެ. ލަފާކުރެވޭގޮތުގައި ޤާބީލުގެ ޢަމަލުތަކުގެ ސަބަބުން ބައްޕާފުޅަށް މިހާރުވެސް ލިބިވަޑައިގެންފައިވާ ހިތްދަތިކަން އިތުރުވެދާނޭކަމަކަށް އެކަން ވެދާނޭހެން ހާބީލަށް ހީފުޅުވާތީ އެވާހަކަފުޅުތައް ބައްޕާފުޅަށް ނާންގަވާ ސިއްރުކުރެއްވީއެވެ. ނޫންނަމަ ހާބީލު ހީފުޅުކުރެއްވިގޮތުގައި ބޭބޭފުޅުގެ އެވާހަކަތަކަކީ ރުޅީގެ ސަބަބުން ބުނެވުނު ވާހަކަތަކެކެވެ. އެހެންކަމުން ހަމަޖެހުމުން ބޭބޭފުޅު އެޚިޔާލު ދޫކޮށްލައްވާނެއެވެ. ނަމަވެސް ކަންވީ އެހެނެއް ނޫނެވެ. އިރު އޮއްސުނުވަގުތު ހާބީލު ގޭތެރޭގައި އޮށޯވެވަޑައިގެން އޮންނަވަނިކޮށް ޤާބީލުއަށް ފެނިވަޑައިގެން ރުޅިއިސްކުރައްވާ ބޮޑު ހިލައެއް ހިއްޕަވައިގެން ދުވެފައި ގޭތެރެއަށް ވަދެވަޑައިގެންނެވިއެވެ. އަދި ހާބީލުއަށް ހަރަކާތެއް ކޮށްލެއްވުމުގެ ކުރިން އެ ހިލަގަނޑުން ހާބީލުގެ ބޮލުގައި ވަރަށްބާރަށް ޖެއްސެވިއެވެ. ވަގުތުން ހާބީލުގެ ބޯފުޅު ފަޅައިގެންގޮސް ލޭފޮދު އޮހޮރުނެވެ. އެހިނދު ޤާބީލު، ހާބީލު އުފުއްލާލައްވައިގެން ބޭރަށް ނެރި އެއްލާލެއްވިއެވެ.
އާދަމް އަލައިހިއްސަލާމަށް މި ޚަބަރު ލިބިވަޑައިގަތުމުން ކުރިންވެސް ޤާބީލުއާއި ދިމާއަށް ކޯފާ އިސްކުރައްވާ ހަޅޭއްފުޅު ލައްވާފަދައިން ހަޅޭއްފުޅުލެއްވެވިއެވެ. އެކަމަކު މިފަހަރު އެކަލޭގެފާނުގެ ހިތްޕުޅުގައި ވަރަށް ބޮޑަށް ޖެހިވަޑައިގަތެވެ.
* * * * *
ޤާބީލުއަކީ ހާބީލުފަދަ ބޭފުޅެއްނޫނެވެ. އަދި ކިއެއްތަ އިކްލީމިޔާއު އަކީ ލިޔޫޒާ ފަދަ ބޭކަނބަލެއްވެސް ނޫނެވެ. އެހެނީ ޤާބީލަކީ ހާބީލަށްވުރެ ހަރުކަށި ބޭފުޅެކެވެ. އަދި ހަމަ އެހެންމެ އިކްލީމިޔާއު އަކީ ލިޔޫޒާ އަށްވުރެ ރީތި ބޭކަނބަލެކެވެ. އާދަމްގެފާނުގެ ޝަރީޢަތް ހަމަޖެހިފައިވާގޮތުން ހާބީލު ކައިވެނި ބައްލަވައިގަންނަވަން ޖެހެނީ ޤާބީލާއި އެއްމާބަނޑު އިކްލީމިޔާއު އާއިއެވެ. އަދި ޤާބީލު ކައިވެނި ބައްލަވއިގަންނަވަންޖެހިވަޑައިގަންނަވަނީ ހާބީލުއާއި އެއްމާބަނޑު ލިޔޫޒާ އާއި އެވެ. އަހަރެންވެސް އުންމީދުކުރަނީ އެގޮތަށެވެ. އެހެނީ ހާބީލުގެ މަޑުމައިތިރި މިޒާޖާއި ގުޅެނީ އިކްލީމިޔާއު ފަދަ ރީތި ބޭކަނބަލަކާއިއެވެ. އަހަރެމެން ހާބީލުއަށް ރުހޭ ސަބަބަކީ އެކަލޭގެފާނުގެ މިޒާޖުފުޅުގެ މަޑުމައިތިރިކަމެވެ. އަހަރެމެން އެކަލޭގެފާޏުގެ ކާތަކެތިން ކޭ ކަމުގައިވިއަސް އެކަލޭގެފާނު ކޯފާއިސްވެވަޑައެއް ނުގަންނަވާނެއެވެ. އެއްދުވަހަކު އެކަލޭގެފާނު ގެންގުޅުއްވި ކުކުޅު ބިސްތަކަކަށް ބަލަހައްޓައިގެން އަހަރެން އިނީމެވެ. ހާބީލުއަށް އެތަން ފެނިވަޑައިގަތުމުން ކައިރިއަށް ވަޑައިގެން އަހަރެންނަށް އެތަނުން ބިހެއް ދިނެވެ. އެކަލޭގެފާނު އަހަރެމެންފަދަ ޖަނަވާރުތަކަށް ރަޙުމްކުރާ މިންވަރާއި ލޯބިވާ މިންވަރު އެނގުމުން އަހަރެން އުފާކުރީމެވެ. އެކަލޭގެފާނަކީ އެހެންމީހުންނަށް ލޯބިކުރާ ﷲ އަށް ބިރުވެތިވާ ޞާލިޙް އަޅެކެވެ.
ޝައިޠާނާ އޭނާއާއި ތަބާވާ މީހުންނަށް ވިސްނައިދެމުން އޭނާގެ މަޅީގައި ޖައްސަމުން ދެއެވެ. އެގޮތުން އޭނާ ދިޔައީ ޤާބީލަށް ވަސްވާދީ ހައްލުވަމުންނެވެ. ޤާބީލު ބުންޏެވެ. "ނޫނެކެވެ. އަހަރެން އޭނާއަށްވުރެ މާ މަތިވެރިވާނެއެވެ!"
ޤާބީލު އަނެއްކާވެސް އޭނާގެ ބައްޕާފުޅާއިދިމާއަށް ހަޅޭއްފުޅުލަވައިގަތެވެ. "އަހަރެން ލިޔޫޒާ އަކާއި ކައިވެންޏެއް ނުކުރާނަމެވެ. އެކަމަކު އަހަރެން ކައިވެނިކުރާނީ އަކްލީމިޔާއު އާއި އެވެ. އެހެނީ އަހެރެމެން ދެމީހުން ބޮޑުވީ އެއް ރަހިމެއްގައި އެއްފަހަރާއެވެ. ވީމާ އެނާއާއި ކައިވެނި ކުރުމުގެ ހައްޤު ބޮޑީ އަހަރެންނަށެވެ."
އާދަމް އަލައިހިއްސަލާމް އެކަލޭގެފާނުންގެ ދަރިކަލުން ޤާބީލުއަށް ވިސްނައިދިނުމަށް މަސައްކަތްކުރިއެވެ. އަދި އެކަލޭގެފާނުގެ ޝަރީއަތުގައި އެއްމާބަނޑު ދެބެންނަށް ކައިވެނި ނުކުރެވޭނޭކަމުގައި ވިދާޅުވެދެއްވިއެވެ. ނަމަވެސް ޤާބީލު އެކަން ޤަބޫލެއްނުކުރިއެވެ. އޭނާގެ ބޯހަރު ކަމާމެދު އަހަރެން ޚައިރާންވިއެވެ. އަދި ދެން އާދަމް އަލައިހިއްސަލާމް ކަންތައްކުރައްވާނީ ކިހިނެތްބާއޭ ހިތައް އެރިއެވެ.
އިރުކޮޅަކު އިންނެވުމަށް ފަހު އާދަމް އަލައިހިއްސަލާމް ވިދާޅުވިއެވެ. ތިޔަ ދެކުދިން ﷲ އަށްޓަކައި ޤުރުބާނެއް ކުރައްވާށެވެ. ތިޔަ ދެބޭންގެ ތެރެއިން އެ ކުއްޖެއްގެ ޤުރުބާން ޤަބޫލުކުރެވުނު ކުއްޖެއްގެބަސް ތިމަން ޤަބޫލުކުރާނަމެވެ.
އެދެކުދިންގެ ޤުރުބާން ﷲ (سبحانه وتعالى) ޤަބޫލުކުރެއްވިކަން އެނގޭނީ ކިހިނެތްބާވައޭ އަހަރެންގެ ހިތައްއެރިއެވެ. އަދި އެދުވަހަށް އިންތިޒާރުކޮށް ހުރީމެވެ. އަހަރެން ކާޅުގެ ދުނިޔޭގައި ކަންތައްތަކުގައި މަސްޢޫލުވެ އުޅުނީމެވެ. އެދުވަސްވަރު ކުއްވެރިވެފައިވާ ކާޅެއް އިންސާފުގެ ކުރިމަށްޗަށް ގެނައުމަށް އަހަރެމެން ހޯދަމުން ދިޔައީމެވެ.
* * * * *
މިހެން ދުވަސްތައް ދަނިކޮށް ޤުރުބާން ކުރުމުގެ ދުވަސް އަތުވެއްޖެއެވެ. ހާބީލު އޭނާ ގެންގުޅޭ ޖަނަވާރުތަކުގެ ތެރެއިން އޭނާ އެންމެ ލޯބިވާ އަދި އެންމެބޮޑު ޖަނަވާރު ގެނެސް ފަރުބަދަ މަތީގައި ބޭއްވެވިއެވެ. އަދި އެކަލޭގެފާނުގެ ފަރާތުން އެ ޤުރުބާން ޤަބޫލުފުޅުކުރައްވާތޯ ﷲ އަށް ދުޢާކުރެއްވެވިއެވެ. ހާބީލު އޭނާގެ ގުރުބާނެއްގެގޮތުގައިގެނައީ އަދި ދޮންވެސްނުވާ ގޮދަންކުރާކަނޑެކެވެ. އަދި އެކުރާގަނޑު ގެނެސް ފަރުބަދަމަތީގައި ބޭއްވިއެވެ. އަދި އެނބުރި ދުރަށްދިޔައެވެ. ދެބެން އެކުގައި އެބޭފުޅުންގެ ޤުރުބާނާއިމެދު ކަންތައްވެގެންދާނޭގޮތެއް ބައްލަވަން ދުރުގައި ތިއްބެވިއެވެ. ކުޑަ ހިނދުކޮޅެއްގެ ތެރޭގައި އުޑުން ފައިބައިގެން އައި އަލިފާންގަނޑެއް ހާބީލުގެ ޤުރުބާން ގެންދެވިއެވެ. ހާބީލު އުފަލުން ހަޅޭއްފުޅު ލަވައިގެންނެވިއެވެ.
ޤާބީލު ރުޅިވެރިކަމާއި ނަފުރަތާއެކު ހާބީލާއި ދިމާއަށް ބަލަހައްޓަވައިގެން ހުންނެވިއެވެ. އޭނާ މަޑުމަޑުން ހުންނެވި ނަމަވެސް އޭނާގެ ހިތުގައި ނަފުރަތާ ރުޅިވެރިކަމުގެ އަލިފާން ކެކި އުތުރެމުންދިޔައެވެ.
* * * * *
ދުވަހަކީ ރީތި ދުވަހެކެވެ. އިރުގެ ދޯދިތަކުން ދުނިޔެއަށް ދިރުން ދެމުން ދިޔައިރު އެ ދޯދިތަކުން ގަސްތައް ދިޔައީ ފެންވަރަމުންނެވެ. ދުނިޔެއަށް ޖެހެމުންދިޔަ ރީތި ވައިރޯޅިތަކުން ފަޒާގައި ހިތްހަމަޖެހުމުގެ އަސަރުތައް ފާޅުވަމުންދިޔައެވެ. އަދި އެ މަންޒަރަށް އިތުރު ފުރިހަމަކަމެއް ގެނެސްދެނީ ލޮލުކޮޅަށް ގޮސް އޮބާފައިވާ ބިޔަ ފަރުބަދަތަކާއި ޖަންގަލިތަކުންނެވެ. އަދި ލޮލުގެ ކުރިމަތީގައި ސިފަވަމުންދިޔަ ޗާލު މާތަކުގެ ހިތްގައިމުކަމުންނެވެ.
މި އަމާންކަމާއި ހިތްއުފާވަނިވި މާހައުލުގެ ތެރެއިން އަނެއްކާވެސް ޤާބީލުގެ ހަޅޭކުގެ އަޑު އިވިގެންދިޔައެވެ. އޭނާ ބުންޏެވެ. "އަހަރެން ކަލޭ ޤަތުލުކުރާނަމެވެ."
ހާބީލު އަކަށް އޭނާގެ އަޚާގެ މި ރުޅިވެރިކަމުގެ އަސްލަކީ ކޮބައިކަމެއް ނުވިސްނުނެވެ. ހަޤީޤަތުގައިވެސް މައުސޫމްކަމަކީ ޖާހިލުކަމުގެ ސަބަބު ދެނެގަނެވޭނޭ ސިފައެއްނޫނެވެ.
ހާބީލު އޭނާގެ ބޭބެއަށް ނަސޭހަތްތެރިވަމުން ބުންޏެވެ. "މާތް ﷲ ޤުރުބާނީ ޤަބޫލުކުރައްވަނީ އޭގައި އިޚްލާސްތެރިކަން ވާނަމައެވެ."
ޤާބީލު އޭނާގެ އަޚާގެ ވާހަކަ އަޑުއަހާކަށް ބޭނުމެއް ނުވިއެވެ. އަދިި އަނެއްކާވެސް އޭނާ ޤަތުލުކުރާނޭކަމުގެ އިންޒާރު ތަކުރާރުކުރިއެވެ.
ހާބީލު މަޑުމޮޅިކަމާއެކު އޭނާގެ ގެއަށް އެނބުރި ވަނުމުގެ ކުރިން ބުންޏެވެ. "ތިބާ އަހަރެން ޤަތުލުކުރުމަށް ތިބާގެ އަތް އިސްކުރިކަމުގައި ވީނަމަވެސް އަހަރެން ތިބާ ޤަތުލުކުރުމަށް އަހަރެންގެ އަތް އިސްނުކުރާނަމެވެ. އެހެނީ އަހަރެން ﷲ އަށް ބިރުވެތިވަމެވެ. އެއީ އާލަމްތަކުގެ ވެރި ރަސްކަލާނގެއެވެ. އޭގެ ސަބަބުން އަހަރެން އެދެނީ ތިބާގެ ފާފަތަކާއި އަހަރެންގެ ފާފަތަކާއިގެން ގެން ތިބާ ﷲ ގެ ހަޟްރަތަށް ރުޖޫޢަވުމަށެވެ. އޭރުން ތިބާ ވާހުށީ ނަރަކައިގެ އަހުލުވެރިންގެ ތެރެއިންނެވެ. އެއީ އަނިޔާވެރިންގެ ޖަޒާއެވެ."
ހާބީލު އޭނާގެ އަނބިކަބަލުން އިކްލިމިއާއު އާއި އެކު ދިރިއުޅެމުންދިޔައެވެ. އަދި އިކްލީމިއާއު އާލާސްވެ އިންނެވުމުގެ ނިޝާންތައް ފާޅުވާންފެށިހިނދު ޤާބީލު އޭނާގެ އަޚާ ޤަތުލުކުރުމަށް ރޭވިއެވެ.
* * * * *
މިހާރު ކާޅުގެ ދުނިޔޭގައި ކުއްވެރިވެފައިވާ ކާޅު ހޯދި އޭގެ ޝަރީއަތް ފެށުމަށް ތައްޔާރުވަނީއެވެ.
* * * * *
ހާބީލު އޭނާގެ ދުވަހުގެ ބުރަ މަސައްކަތައްފަހު ބިންމަތީގައި އަރާމުކުރެއްވުމަށް އޮށޯވެލިއެވެ. ވިނަތަކުގެ މަތީގައި އޭނާގެ ބޯޖެހުމާއިއެކު އޭނާއަށް ނިދިއްޖެއެވެ. އިރު އޭގެ ވާޖިބު އަދާކުރުމުގެ ދަތުރުގައި ހުޅަނގަށް ދަތުރުކުރަމުން ދިޔައެވެ.
އިރު އޮއްސުމާއި ގާތްވެފައިވަނިކޮށް ޤާބީލު ޖަންގަލީގެ ތެރެއިން ފެނުނު ހިމާރެއްގެ ކަތުރުކަށިގަނޑު ހިފައިގެން ހާބީލު ކޮބައިތޯބަލުމުން ހިނގަމުން ދިޔައެވެ.
* * * * *
ކާޅުގެ ޝަރީއަތް ފެށިއްޖެއެވެ.
* * * * *
މިދުނިޔޭގައި އެއް އިންސާނަކު އަނެއް އިންސާނަކަށް ހަމަލާދިނުމަށް ބޭނުންކުރެވުނު ފުރަތަމަ ހަތިޔާރާއެކު ޤާބީލު ނިދާފައި އޮތް ތަނަށް އަތުވެއްޖެއެވެ. ނިދީގައި އޮވެމެ ހާބީލު އޭނާގެ މޫނު އަނބުރާލިއެވެ. އަދި ކުއްލިއަކަށް ހޭލެވުނެވެ. ނަމަވެސް ޤާބީލު އޭނާގެ އަޚާއަށް އެއްވެސް ފުރުޞަތެއް ނުދީ އޭނާގެ އަތުގައި އޮތް ކަށިގަނޑުން ހާބީލުއަށް ހަމަލާދިނެވެ. ހާބީލުގެ މޫނުން ބުރައިގެން ދިޔަ ލޭތިކިތަށް ޤާބީލުގެ މޭގައި ހަރުލާފައިހުއްޓެވެ. ކުއްވެރި އަތަކުން މައުސޫމު މޫނަށް ދެވަނަ ފަހަރައްވެސް ހަމަލާދިނެވެ. އަދި ފަސްވަނަ ހަމަލާގައި ޤާބީލުގެ އަތް ގޮސް ޖެހުނީ ވެލިގަނޑުގައެވެ.
ހާބީލު ހަރަކާތް ހުއްޓިފައި ބިންމަތީގައި އޮތެވެ. ޤާބީލުއަށް އޭނާގެ ކޮއްކޮ މަރުވެއްޖެކަން ޔަޤީންވުމުން އޭނާ ދެމުންދިޔަ ހަމަލާތައް ހުއްޓާލާ ހާބީލުގެ ހަށިގަނޑުގެ ކައިރީ އިށީނެވެ.
މި ހުރިހާ ކަމެއް ހިނގާދިޔަ އިރުވެސް އަހަރެމެން ކާޅުގެ ދުނިޔޭގައި ކުރެވެމުންދިޔަ ކާޅެއްގެ ޝަރީޢަތް އަދި ނުނިމެވެ. މި މަންޒަރުތަކުގެ ސަބަބުން އަހަރެމެންގެ ޝަރީއަތައްވެސް ހުރަސްއެޅެމުންދިޔައެވެ.
އަހަރެން ގަހެއްގެ ކޮޅަށް އަރާ އަހަރެންގެ އަޑުން ގޮވަމުން ދިޔައީމެވެ. "އޭ ޤާބީލުއެވެ. ތިބާގެ އަޚާއައް ތިޔަ ހެދީ ކިހިނެތްހެއްޔެވެ؟"
ޤާބީލު ބޯ ހިއްލާލާ އަހަރެންނާއި ދިމާއަށް ބަލާލިއެވެ. އެހިނދު އޭނާހުރީ ތުރުތުރު އަޅާހާލުގައެވެ.
* * * * *
ކުއްވެރި ކާޅުގެ ޝަރީއަތް އެތައް ގަޑިއިރަކަށް ދެމިގެން ދިޔައެވެ. އެކާޅުގެ މައްޗަށް ކުރެވެމުންދިޔަ ކުށުގެ ތުހުމަތައް އެސޮރު އިންކާރުކުރަމުންދިޔައެވެ. ނަމަވެސް ޝަރީއަތް ކުރިއަށް ދިޔަވަރަކަށް އޭނާގެ ކަރައް ލެއްވިފައިވާ މަޅި ދިޔައީ ބާރުވަމުންނެވެ. މިހުރިހާ ކަމެއް ހިނގަމުންދިޔައިރުވެސް ޤާބީލު އޭނާގެ އަޚާގެ މަސްގަނޑު ބުރަކަށިމަތީ ބާއްވައިގެން ދެކޮޅަށް ހިނގަމުންދިޔައެވެ. އެ ހަށިގަނޑާއިމެދު ކުރާނެކަމެއް ޤާބީލަކަށް ނޭންގުނެވެ. މިނިކާ ދޫނިތައް އަޚާގެ މަސްގަނޑުގެ މަތިން ޖައްވުގައި ބުރުޖަހަމުން ދިޔައެވެ. އަދި މިނިކާ ޖަނަވާރުތައް އޭގެ ވަހަށް ދަހިވަމުން ދިޔައެވެ. އެމަސްގަނޑު އެތާ ބާއްވައިފިނަމަ މިނިކާޖަނަވާރުތައް އެ މަސްގަނޑު ކައިފާނެ ކަމަށްޓަކައި އޭނާ އެމަސްގަނޑު ކޮނޑައްލައިގެން ހިނގަމުންދިޔައެވެ. އެއާއިމެދު އަމަލުކުރާނޭ ގޮތެއް އޭނާގެ ސިކުނޑިއަކަށް ނުވިސްނުނެވެ.
ކާޅުގެ ޝަރީޢަތް ނިމިއްޖެއެވެ. އެކާޅުގެ މައްޗަށް ކުރެވުނު ހުރިހާ ތުހުމަތުތަކެއްގެ ކުށް އެކާޅުގެ މައްޗަށް ސާބިތުވެއްޖެއެވެ. ޤާޟީ އެކާޅު މެރުމަށް ހުކުމް ކުރުމާއިއެކު އެ ހުކުމް އެކާޅުގެ މައްޗަށް ތަންފީޒުކުރެވިއްޖެއެވެ. އަހަރެން އެކާޅު ހިފައިގެން ދުރު ހިސާބަކަށް ވަޅުލުމަށްޓަކައި ގެންދިޔައީމެވެ. އަހަރެން އުދުހެމުން ދިޔައިރު އަހަރެންނަށް ނޭންގޭ ބާރެއް ޤާބީލުއާއި ދިމާއަށް އަހަރެން ދަމަމުން ދިޔައެވެ. ޤާބީލުއަކީ އަހަރެން ގަޔާވާ މީހެއްނޫންނަމަވެސް އަހަރެންގެ ފިޔަގަނޑު އެދިމާއަށް އަހަރެން ގެންދިޔައެވެ. އަދި އަހަރެންނަށް އަމުރެއް އައިކަމުގެ އިޙްސާސް ކުރެވުނެވެ. "އޭ ކާޅާއެވެ! އަރަހުށި މާތް ﷲ ކަލޭ އެ ފޮނުއްވަނީ އާދަމްގެފާނުގެ ދަރިކަލުންނަށް އޭނާގެ އަޚާގެ މަސްގަނޑު ވަޅުލާ ފޮރުވާނެގޮތުގެ މިސާލު ކަލޭގެ ފަރާތުން ދެއްކެވުމަށެވެ."
ވަގުތުން އަހަރެން އެދިމާއަށް ތިރިކުރީމެވެ. އަދި އަހަރެންގެ ކުރިމަތީގައި މަރާލެވުނު ކާޅު ބޭއްވުމަށްފަހު ކޮންނަންފެށީމެވެ. އަހަރެން އަހަރެންގެ ތުނބުންނާއި ވަކިތަކުން ވަޅެއް ކޮނުނީމެވެ. އަދި މަރުވެފައިވާ ކާޅުގެ ފިޔަގަނޑު އޭގެ ގައިގާ އޮޅާލާ ތުނބުން އެކާޅު އޭގެ ކައްވަޅުގެ ތެރެއަށް ލީމެވެ. އަދި ދެފަހަރު ހަޅޭއްލެވުމަށްފަހު އެފަސްގަނޑަށް ވެލިއަޅާ ފޮރުވާލީމެވެ.
އެއައްފަހު އަހަރެން އާދަމް ގެފާނުންގެ ދަރިކަލުންނަށް ބަލާލީމެވެ. އަދި ބުނީމެވެ. އަހަރެމެން އެ ކާޅުގެ ފުރާނަ ހިފީ ހައްޤުގޮތުގައި ކަމުގައި ވީނަމަވެސް އޭގެ ހަށިގަނޑަށް އަދާކުރަންޖެހޭ ހައްޤު ފުރިހަމަކުރަންޖެހެއެވެ. އެކަމަކު ތިބާ...." އެއަށް ފަހު އަހަރެން ގޮވަމުން ގޮވަމުން ހުޅަނގުފަރާތައް އުދިހިގަތީމެވެ.
އެ ހިނދު ޤާބީލުގެ ރުއިމުގެ އަޑުގެ ތެރެއިން އޭނާ ބުނި އަޑު އަހަރެން އެހީމެވެ. "އަހަރެންގެ މައްޗަށް ހިތާމަހުއްޓެވެ. އަހަރެންގެ އަހާގެ މަސްގަނޑު ނިވާކުޅައުމަށް، އެކާޅުފަދައިން ވުމަށްވެސް އަހަރެން ނުކުޅެދިގެން ވީމެވެ."
އޭނާގެ އެ ރުއިމުގައިވަނީ އޭނާއަށް ކުރެވުނު ޢަމަލާއިމެދު ހިތާމަކުރުމުގެ އަސަރުތަކެވެ. އެކަމަކު އޭނާ ހިތާމަކުރަނީ އޭނާގެ އަޚާގެ ހަށިގަނޑު ހިފައިގެން ހިނގާ ހިނގާ ވަރުބަލިވެ އެ ވަޅުލާނޭގޮތް ނޭންގުމުގެ ހިތާމަކަމެއް ނުވަތަ ނުހައްޤުން އޭނާގެ އަޚާ ޤަތުލެކުރެވުނު ކަމުގެ ހިތާމަކަމެއް އަހަރެންނަކަށް ނޭންގެއެވެ.
އެވަގުތު އަހަރެންގެ ވިސްނުން ހުރީ ހާބީލުގެ އަނބިކަބަލުންނާއި މެދުގައެވެ. އެހެނީ އެ ހިނދު އޭނާ އިނީ އާލާސްވެ ރައްކައުވުމަށް ތައްޔާރުވެފައެވެ. އަހަރެން ބަލަން ބޭނުންވީ އިންސާނުންގެ ދަރިފަސްކޮޅު ހާބީލުފަދަ ޞާލިޙް އިޚްލާސްތެރިއެއްގެ ފުށުން ފެތުރިގެން ދިއުމެވެ. ޤާބީލުގެ ދަރިފަސްކޮޅުވެސް މި ބިންމަތީގައި ފެތުރިގެން ދާނޭކަން އަހަރެންނަށް އެނގެއެވެ. އަދި ހިތްހަރު ހަރުކަށި ޤާބީލާއި މަޑުމޮޅު އޯގާތެރި ހާބީލުގެ ދަރިފަސްކޮޅުގެ މެދުގައި ދުނިޔޭގައި އަބަދުމެ ހަނގުރާމަ ދެމި އޮންނާނޭކަން އަހަރެންނަށް އިޙްސާސްކުރެވުނެވެ. މިއީ އަހަރެންނަށް އިޚްސާސްކުރެވޭ ގޮތެވެ. ނަމަވެސް އެކަމުގެ ފަހަތުގައިވަނީ ކޮން ހިކުމަތެއްކަމެއް އަހަރެންނަކަށް ބުނާކަށް ނޭންގެއެވެ. އަހަރެންވީ އާދަމުގެ ދަރިއަކު ކުރި މިނުބައި އަމަލު ދުއް ހެކި ވެރިއެއްކަމުގައެވެ. އަދި އޭނާއަށް ކަންތައްތަކެއް ދަސްކޮށްދިނުމަށް ފޮނުވުނު މުދައްރިސަކަށެވެ. އޭގެ ސަބަބު ހޯދުމަކީ އަހަރެންގެކިބައިގައިވާ ކަމެއްނޫނެވެ.
ފަހަރުގައި އެކަމުގެ ހިކުމަތް އިންސާނުންނަށް އެނގިދާނެއެވެ.
ވަގުތަކީ ގިނަ ކަންތައްތަކަކަށް ބަދަލުގެނުވާ އެއްޗެކެވެ. އިންސާނާގެ ހަށިގަނޑުގެ ބާރު ޒުވާންކަމާއިއެކު ގަދަވެގެންދިޔަނަމަވެސް ދުވަސްވީވަރަކުން އެ ބާރުދައްވަމުންދެއެވެ. މޫނުމަތީގެ ޝާއްބަކަން ގެއްލި ރޫ އަރަން ފަށައެވެ. އިސްތަށިތައް ހުދުވެ ނުރަވެގެންދެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް ދުވަސްވުމުގެ ސަބަބުން އެއެއްޗަކަށް ކުޑަވެސް ބަދަލެއް ނާންނަ އެއްޗެއް ވެއެވެ. އެއީ ކާޅުގެ ފަތްތަކެވެ. އޭގެ ކުލައަކަށް އެއްގޮތަކަށްވެސް ބަދަލެއްނާދެއެވެ. ކަލޭމެންގެ ތެރެއިން އެއްވެސް އިންސާނަކަށް ކާޅަށް ކުރެވުނުފަދަ ތަޖުރިބާއެއް ކުރެވުނުނަމަ ކަލޭމެންގެ އިސްތަށިތަކުގެ ކުލައަކަށް ދުވަހަކުވެސް ބަދަލެއް ނައިހެވެ.
ﷲ ޚަލްޤުކުރެއްވި މަޚްލޫޤާތުތަކުގެ ތެރެއިން މި ދުނިޔެމަތީގައި ހިނގާދިޔަ ފުރަތަމަ އަނިޔާވެރި ޖަރީމާ ފެނި ތަޖުރިބާކުރެވުނު މަޚްލޫގަކީ ޚުދު އަހަރެންނެވެ. ނުހައްޤުގޮތުގައި އަނިޔާވެރިކަމާއެކު މި ބިމަށް އޮހޮރިގެންދިޔަ އިންސާނީ ލޭ އޮހޮރުނު މަންޒަރު އަހަރެން މިދެލޮލުން ބަލާ ތަޖުރިބާކުރީމެވެ.
އެއީ އަހަރެންގެ ހަޔާތުގައި އަދި ކިއެއްތަ މާތްﷲ ފުރާނަ އަޅުއްވާ ޚަލްޤުކުރެއްވި އެއްވެސް މަޚްލޫގެއްގެ ހަޔާތުގައި ތަކުރާރުނުވާނޭފަދަ ބިރުވެރި ދުވަހެކެވެ. އެކަން އެފަދައިން މެދުވެރިވުމުގެ އަސްލަކީ ޝައިޠާނާ އިންސާނުން މަގުފުރެއްދުމަށް ޖަހަމުންގެންދާ ދަންތުރަތައްކަން އަހަރެން ދެނެހުރީމެވެ. ޝައިޠާނާގެ ދަންތުރަތައް ކިހާ ނުރައްކާތެރިހެއްޔެވެ! އެކަމަކު މާތް ﷲ މަތިވެރިކުރެއްވި އިންސާނާ އެ ޝައިޠާނާގެ ދަންތުރަތަކުގައި ޖެހެނީ އެކުވެރި ރަޙްމަތްތެރިޔަކު އޭނާއަށްދޭ ހެޔޮ ނަސޭހަތެއް ޤަބޫލުކުރާފަދައިންނެވެ. އިންސާނާ ﷲ އަށް ލޯބިވެތިވާކަމުގައި ދަޢުވާކުރާއިރު އެކަލާނގެ އަމުރުފުޅުތަކަށް ކިޔަމަނެއް ނުވެއެވެ. އެކަމަކު ޝައިޠާނާއަށް ނަފްރަތުކުރާކަމުގައި ބުނާ ހާލު އޭނާއަށް ކިޔަމަންތެރިވުމުގައި ހައްދުފަހަނައަޅާދެއެވެ. މި އިންސާނުންނޭ ކިޔޭ މަޚްލޫގުންނަކީ އަޖައިބެއްފަދަ މަޚްލޫގެއްނޫންތޯއެވެ؟ އަދި އެބައިމީހުންގެ ޢަމަލުތައް ބިނާވެފައިވަނީ ކޮންފަދައަކުންތޯއެވެ؟ އެބައިމީހުން ޚަލްޤުކުރެއްވި ﷲ ގެ ނިޢުމަތްތައް ގުނާ ޢަދަދު ނުކުރެވޭއިރުވެސް އެބައިމީހުން އެކަމަށް ޝުކުރުވެރި ނުވަނީ ކީއްވެގެންބާވައެވެ. އަހަރެންގެ މި ބަހުރުވައަށް ތިބާ މަޢާފުކުރާށެވެ. އެހެނީ އަހަރެން ތަޖުރިބާ ކުރަންޖެހުނު ކުރިންދެންނެވު ބިރުވެރި ޖަރީމާގެ ސަބަބުން ހިތުގައި އުފެދުނު ރުޅިވެރިކަން އާވެއުތުރިގަތީއެވެ.
އިންސާނުންނަށް ދަތި އުނދަނގޫ ދުވަސްތަކާއި ކުރިމަތިވުމުން ބުނެއެޅެއެވެ. "އެއީ ކާޅުގެ ކަޅުކުލައަށްވުރެ ކަޅު ދުވަސްތަކެކެވެ." ކާޅުގެ ކަޅުކުލަގަދަ ފަތްތަކަކީ މީހުން އެހާ ގަޔާވާއެއްޗެއްނޫންކަން އަހަންނަށް އެނގެއެވެ. އެކަމަކު އެއަށްވުރެ ބޮޑު ހަޤީޤަތަކީ އެންމެ ކަޅުކުލަގަދަ ކާޅުގެ ފަތަކީވެސް އިންސާނާގެ ހިތް ކުށްފާފަތަކުން ކަޅުވެގެން އެދާ ދިއުމާއި އަޅާބަލާއިރު އެއްވެސް އެއްޗެއްނޫނެވެ. އިންސާނާގެ ހިތުގައި ކުށްފާފަތަކުގެ ސަބަބުން އުފެދޭ ކަޅުކަން އަދި މާ ވަރުގަދައެވެ.
ހަމަ އެހެންމެ ކާޅު ހިނގާ އުޅޭގޮތަށްވެސް އިންސާނުން މަލާމަތްކޮށް އުޅޭކަން އަހަރެން ދެނެހުރީމެވެ. އެހެނީ ކާޅު ހިނގާއިރު ފުންމަމުން ފުންމަމުން މިދާ ދިޔުމުން ސިފަވެގެންދަނީ އަނގުރުތަކެއްގެ މަތީގައި މޮޔައަކު ހިނގާފައިދާ މަންޒަރެވެ. އެއްގޮތަކަށްވެސް ހިމޭނުން ނުހުރެވެއެވެ.
އެންމެރަނގަޅެވެ. އަހަރެމެން މިހިނގަނީ އާދަޔާޚިލާފު ގޮތަކަށެވެ. ކޮރަމުން ފުންމަމުންނެވެ. ނަމަވެސް އަހަރެމެން މިހިނގާ ހިނގުން އެއީ އެއް އިންސާނަކު އޭނާގެ އަނެއް އަޚާއާއިމެދު ކޮށްފައިވާ ލާއިންސާނީ ޢަމަލު ތަޖުރިބާކުރުމަށްފަހު އެންމެ އާދައިގެކަމެއްކަމުގައިނޫނީ ނުވާނެނޫންތޯއެވެ؟
އިންސާނުން ޚަލްޤުކުރެއްވުމުގެ ކުރިން އަހަރެމެން ބިމުގައި ހިނގާއުޅުނީ ރަސްކަލަކު އޭނާގެ ބޮޑުންނާއި ހަށިފާރަވެރިންނާއެކު ފަޚުރުވެރިކަމާއެކު ހިނގާފަދައިންނެވެ. އޭރު އަހަރެމެންގެ ފަތްތަކުގައިވާ ކަޅުކުލައާއިމެދު އަހަރެމެން ފަޚުރުވެރިވީމެވެ. ނަމަވެސް މިފަދައިން އުޅެނިކޮށް އިންސާނަކު އޭނާގެ އެއްބަނޑު އެއްބަފާ އަޚަކު ޤަޠުލުކުރި ބިރުވެރިމަންޒަރު ތަޖުރިބާކުރުމަށްފަހު އަހަރެމެންގެ ހިނގުމުގެ ވައްޓަފާޅި މުޅިން ބަދަލުވީއެވެ. އަދި މި އުނިކަން އަހަރެމެންގެ މުޅި ދަރިފަސްކޮޅަށް ވާރުތަކުރީއެވެ.
އަނެއްކާވެސް އިންސާނުން އަހަރެމެންނަށް ނަފުރަތުކުރާ ސިފައެކެވެ. އެބައިމީހުންނަށް އަހަރެމެންގެ އަޑަކީ ވަރަށް ހުތުރު އަޑެކެވެ. އަހަރެމެންގެ ތެރެއިން އެންމެ ކާޅެއް ގަހެއްގައި އިނދެ ގޮވާލައިފިނަމަ ބައެއް މީހުން އެކަމާ ބިރުގަނެއެވެ. އެބައިމީހުން ދެކޭގޮތުގައި އެއީ ނުބައިކަމެއްގެ އިންޒާރެކެވެ.
އަހަރެމެންގެ އަޑަކީ މުނިޔާއެއްގެ އަޑުފަދަ ރީތި އަޑަކަށް ނުވެދާނެއެވެ. އެކަމަކު އެއަޑުގައި އެއްވެސް ނުބައިކަމެއް ނުވެއެވެ. އެހެނީ ކޮންމެ ނުބައިކަމަކީވެސް އިންސާނުންގެ ޢަމަލުތަކުގެ ސަބަބުން ފައްކާވެގެން އަންނަކަމެކެވެ.
ނުބައިކަންތަކާއި ކާޅުގެ އަޑާއި އެޅުވުމަކީ އިންސާނުން ޖަހާ މަޅިއެކެވެ. އެކަމަކު ހަޤީޤަތަކީ އެބައިމީހުން އެބައިމީހުންގެ އަޚާއަށް އަދި ކިއެއްތަ އޭނާގެ އަމިއްލަ ނަފްސަށް އަނިޔާވެރިވާ މިންވަރާ ގާތައްވެސް އެއްވެސް ޖަނަވާރެއް އަނިޔާވެރިއެއް ނުވެއެވެ.
އިންސާނުން އަހަރެމެން ކާޅުގެ ބޮލުގައި ވައްކަމާއި މީހުންނަށް އަނިޔާކުރުމާއި މައިންބަފައިންނާއި އާއިލާއަށް ނުކިޔަމަންތެރިވާކަމުގެ އިލްޒާމް އަޅުވައެވެ. އެމީހުން ބުނާގޮތުގައި އަހަރެމެން އެމީހުންގެ ލޮލުގައި އަޅާ އަނދުނާއި ގޭގޭގެ ފާރުމަތިންވަދެ ގިފިލިތަކުން ސައިބޯނިތައް ވަގަށް ގެންދެއެވެ. އެކަމަކު އަނދުން އެއީ ކޯޗެއްކަމެއްވެސް އަހަރެމެންނަކަށް ނޭންގެއެވެ. އަދި ކިއެއްތަ އަހަރެމެން ފެންވަރާއިރު ސައިބޯންޏެއް ބޭނުމެއް ނުކުރަމެވެ.
އަހަރެންގެ މި ހަރުކަށި ބަސްތަކަށް އަނެއްކާވެސް މަޢާފަށް އެދެމެވެ. އެކަމަކު އަހަރެންނަށް ފެނުނު މަންޒަރު އެގޮތުގައި އެހެން މީހަކަށް ފެނުނުނަމަ އެމީހެއްގެ ބުއްދި ފިލާ ދިޔައީސްކަން ކަށަވަރެވެ.
* * * * *
އަހަރެންނަކީ ކާޅުގެ ދުނިޔޭގައި ޤާޟީއެކެވެ. އަދި އިންސާނުންގެ ދުނިޔޭގައި ހެކިވެރިއެކެވެ. ޤާޟީއަކަށް އޭނާގެ މަޤްޞަދާއިމެދު ހިތުގައި އަރާރުން އުފެދިއްޖެނަމަ އަދި ހަމަޖެހުން ގެއްލި ވަކިކޮޅަކަށް ބުރަވެއްޖެނަމަ އޭނާގެ ކިބައިން ތެދުވެރިކަމާއި އިންސާފު ގެއްލިގެން ދާނެއެވެ. އަހަރެންގެ ނަސީބު ދިމާކުރީ މިދެހާލަތްވެސް ތަޖުރިބާ ކުރުމަށެވެ. ޤާޟީއަކަށް ވުމާއެކު ހެކިވެރިއަކަށްވެސް ވުމަށެވެ. ކާޅުންގެ ދުނިޔޭގައި އަހަރެންވީ ތެދުވެރި އިންސާފުވެރި ޤާޟީއަކަށެވެ. ނަމަވެސް އިންސާނުންގެ ދުނިޔޭގައި ހެކިވެރިއަކަށްވުމަށް މެދުވެރިވުމުން އަހަރެންގެ ކިބައިން ޤާޟީއަކަށްވުމުގެ ސިފަތަށް ބީވެ ނަފްސުގެ އިތުބާރުވެސް ގެއްލުނެވެ. ދެން ރަޙްމާންވަންތަ ﷲ އަހަރެން އިންސާނުންގެ ދުނިޔެއަށް ފޮނުއްވީ އާދަމުގެ ދަރިންނަށް ރަޙްމަތުގެ ފިލާވަޅެއް ދަސްކޮށްދިނުމަށެވެ.
މީގެ އެތަކެއް ޒަމާންތަކެއް ކުރިން، އެދުވަހުގައި އަހަރެން އަހަރެންގެ ވަރުގަދަ އަޑުން ޤާބީލަށް އެންގީމެވެ. "ކަލެއަކީ ނުލަފާ ޤާޠިލެއްކަން އަހަރެންނަށް އެނގެއެވެ. އެއަށްވުރެބޮޑަށް ކަލެއަކީ ތަންދޮރުނޭންގޭ ޖާހިލެކެވެ. އެހެނީ ކަލެއަކީ ބުއްދީގެ އަގުހުރި ޖައުހަރު ލިބިހުރި ވިސްނުންތެރި އިންސާނެއްކަމުގައި ދަޢުވާކުރާހާލު ތިބާގެ އަމިއްލަ އަޚާގެ ޤަޠުލުކުރެވިފައިވާ މަސްގަނޑާއިމެދު ހަދާނެގޮތެއް ނޭންގުނު މީހެކެވެ."
މިހާރުވެސް އަހަރެންނަށް ބައެއްފަހަރު ކަންކަމާއިމެދު ހަމަހިމޭންކަމާއެކު ޤާޟީއެއް ފަދައިން ވިސްނާލެވެއެވެ. އަނެކާގެ މައްޗަށް ގަދަވެގަތުމަށް ބައެއްފަހަރު މަސައްކަތްކުރެވޭ ކުރުމަކީ ހުރިހާ މަޚްލޫޤެއްގައިވެސް އަށަގަނެފައިވާ ސިފައެކެވެ. ކާޅުގެ ދުނިޔޭގައިވެސް ބައެއް ކާޅު އަނެއްބައި ކާޅުތަކުގެ މައްޗަށް ގަދަވެގަތުމަށް ބައެއްފަހަރު މަސައްކަތްކުރެއެވެ. އެފަދަ ކާޅުތައް އިންސާފުގެ ކުރިމައްޗަށް ގެނެވި އަދަބުދެވެއެވެ.
ކޮންމެ ކުށަކަށްވެސް ކަނޑައެޅިފައިވާ އަދަބެއް ވެއެވެ. އެގޮތުން އެއްކާޅު އަނެއްކާޅުގެ ހާލި ވަގަށް ގެންގޮސްފިނަމަ އެ ވަގަށްނެގުނު ހާއްޔެއް ހަލާކުކޮށްލާ އެކާޅުލައްވާ ހަލާކުކޮށްލެވުނު ހާލީގެ ވެރި ކާޅަށް އާ ހާއްޔެއް ތައްޔާރުކުރުވަމެވެ. އަދި ހަމަ އެފަދައިން އެއް ކާޅަކު އެނެއްކާޅުގެ އަންހެންކާޅު ވަގަށްނަގައިފިނަމަ އެކަންކުރި ކާޅެއް އެގްރޫޕްގައި ހިމެނޭއެހެންކާޅުތަކުގެ ތުނބުން ހަމަލާދީ މަރާލެވެއެވެ. ހަމަ އެފަދައިން ޅަ ކާޅުތަކުގެ ކާތަކެތި ވަގަށްނަގައިފި ކާޅެއްގެ ފަތްތައް އެހެންކާޅުތައް ވެގެން ނޮޅާ ހުސްކޮށްލައެވެ. އޭރުން އެކާޅުވާނީ އެ ޅާކާޅުތައް ފަދައިންނެވެ. އެއަށް އުދުހިގެން ކާތަކެތި ހޯދާކަށް ނުދެވޭނެއެވެ. އަދި މިއާއެކު އެކާޅުތަކަށް އެހެން އަދަބެއްވެސްދެވެއެވެ. އެއީ އެކާޅު ހިމެނޭ ކާޅުތަކުގެ ބައިގަނޑުން އެސޮރު ބޭރުކުރުމެވެ.
ކާޅުތަކުގެ ޝަރީއަތުގެ މަޖިލިސް ބޭއްވެނީ ހުސް މައިޒާންތަކުގައެވެ. އެގޮތުން ބައިގަނޑުގައި ހިމެނޭ ހުރިހާކާޅެއް އެ މަޖިލީހުގައި ބައްދަލުވާންޖެހެއެވެ. އެގޮތުން ބައެއްފަހަރު މި ޢަދަދު ހަމަކުރުމަށް އެތައް ދުވަހަކާއި ރެއެއް ހޭދަކުރަންޖެހެއެވެ. މިގޮތުން މަޖިލިސް ފެށުމަށްފަހު ކުއްވެރިވެފައިވާކާޅު ގާޑުކުރުމަށް ކާޅެއް އައްޔަންކުރެވެއެވެ. މިއަށްފަހު ހުރިހާ ކާޅެއް އެއްއަޑަކުން ގޮވަންފަށައެވެ. އެއަށްފަހު ކުއްވެރިވެފައިވާ ކާޅު އޭގެ ފަހަތުން ގޮވަންފަށައެވެ. އަދި އެއަށްފަހު ކާޅުގެ ކުށަށް ހެކިވާ ކާޅުތައް ރުޅިވެރިކަމާއެކު ގޮވާ ފިޔަގަނޑު ޖަހަންފަށައެވެ. އެއަށް ރައްދުދިނުމުގެ ގޮތުން ކުއްވެރިވެފައިވާ ކާޅުވެސް ގޮވާ ފިޔަގަނޑު ޖަހަންފަށައެވެ. އަދި އިރުކޮޅަކު މިފަދައިން ޢަމަލުކުރުމަށްފަހު އޭގެ ފިޔަގަނޑު ތިރިކޮށް ބޯ ދަށަށްޖަހައެވެ. އޭގެން އެސޮރު އެސޮރުގެ ކުށަށް އިޢުތިރާފްވީކަން ދޭހަކޮށްދެއެވެ.
އެހާހިސާބުން ޤާޟީ ނިޔާ އިއްވަވައެވެ. އަދި ހުރިހާކާޅުތައް އެކާޅުގެ މައްޗަށްއަރާ އެސޮރުމެންގެ ތުނބުން ކުއްވެރިވެފައިވާކާޅަށް ހަމަލާދީ އެސޮރު މަރާލައެވެ. އަދި އެއަށްފަހު ހުރިހާ ކާޅުތައް އެއްއަޑަކުން ގޮވާ އުދުހިގެން ދެއެވެ. އެއަށްފަހު އެސޮރުމެންގެ ތެރެއިން އެއްކާޅު މަރުވެފައިވާ ކާޅުގެ މަސްގަނޑު ގެންގޮސް ވަޅުލައެވެ.
މަރުވެފައިވާ ކާޅަކީ ކުއްވެރިއެއް ކަމުގައި ވެދާނެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެސޮރުގެ ފުރާނަނެތް މަސްގަނޑަށްވެސް ހައްޤެއްވެއެވެ. އެގޮތުން އިޚްތިރާމާއެކު އެ މަސްގަނޑު ގެންގޮސް ވަޅުލެވެއެވެ.
ކާޅުގެ ދުނިޔޭގައިވެސް އެސޮރުމެން ތަބާވާންޖެހޭ އުޞޫލުތަކަކާއި ކިޔަމަންވާންޖެހޭ ހަމަތަކެއްވެއެވެ. އެ އިންތައް ފަހަނައަޅާގޮސްފިނަމަ ކޮންމެ ކާޅެއްވެސް އިންސާފުގެ ކުރިމަށްޗަށް ހާޟިރުކުރެވި އަދަބުދެވެއެވެ. އެއީ ބައިގަނޑުން ބޭރުކުރުން ނުވަތަ މަރާލުންކަމުގައި ވީނަމަވެސްމެއެވެ. މިއީ ކާޅުތައް އަމިއްލައަށް އުފައްދާފައިވާ ޝަރީޢަތްތަކެއްނޫނެވެ. އެކަމަކު އަހަރެމެން ޚަލްޤުކުރެއްވި ﷲ (سبحانه وتعالى) ކަނޑައަޅުއްވާފައިވާ ޝަރީޢަތެވެ. އެ ޝަރީޢަތް ފުރިހަމަގޮތުގައި ޤާއިމްކުރުމުގެ ސިފަ އަހަރެމެންގެ ނަފުސުގައި އެކަލާނގެ ލައްވަވާފައިވެއެވެ. އަހަރެމެން އަމިއްލައަށް އަހަރެމެންގެ މައްޗަށް އެއްވެސް ޤާނޫނެއް ނުހަދަމެވެ.
އަހަރެމެންގެ ނަފުސުތަކަކީވެސް އޭގެ އެދުންތަކަށް ދީލާލުމަށް ބޭނުންވާ ނަފުސުތަކެއްކަން އަހަރެމެންވެސް ދަންނަމުއެވެ. އެހެންނަމަވެސް ޤާނުނު ދައްކާ މަގުން ހިނގުމަށް ކޮންމެ މަޚްލޫގަކަށްވެސް އެ މަޚްލޫގެއްގެ އަމިއްލަ އެދުންތައް ކޮންޓްރޯލްކުރަން ޖެހެއެވެ. އެކަން ސައްތައިން ސައްތައަށް ކުރުމުގެ ކުޅަދާނަކަން މަލާއިކަތުން ފިޔަވާ އެއްވެސް އެހެން މަޚްލޫޤަކަށް ލިބިގެންނުވެއެވެ.
މަލާއިކަތް ބޭކަލުންގެ ވާހަކަ ބަޔާންވެދިއުމުން އަހަރެންގެ ހިތައް ސިފަވެގެންދަނީ އިންސާނުން އެންމެފުރަތަމަ ޚަލްޤުކުރެވުނު ދުވަހުގެ މަތިންނެވެ. އިންސާނުން ދުނިޔެއަށް އައުމުގެ ކުރީގައި އެއީ ކޮންފަދަ އަމާންތަނެއްތޯއެވެ؟
އެކަނޑުތަކުގައި އެއްވެސް އޮޑިއެއްގެ ހިލަމެއް ނެތެވެ. އެ ދުނިޔޭގެ ވައިގައި އިންސާނެއްގެ ނިތްކުރި ބީހިފައެއްނުވެއެވެ. އަދި އެ ދަނޑުތަކާއި ބިންތަކުގައި އެއްވެސް އިންސާނެއްގެ ފިޔަވަޅު ބީހިފައިނުމެވޭމެއެވެ. އެއީ ދޮގާއި އަނިޔާވެރިކަމުން ސަލާމަތްވެގެންވީ ބިމެކެވެ. ކޮންމެކަމެއްގައިވަނީ ތެދުވެރިކަމާއި ހަމަޖެހުމާ އަމާންކަމެވެ.
ނަމަވެސް މި އާދަޔާ ޚިލާފު ރީތިކަމާއި ހަމަހިމޭންކަމުގެ ތެރޭގައިވެސް އެއްކަމެއް އުނިވެފައިވެއެވެ. އެއީ އިންސާނުން ހިތްތިރިކަމާއި މަޑުމޮޅިކަމާއެކު އެބައިމީހުން ޚަލްޤުކުރެއްވި ﷲ އަށް އަޅުކަންކޮށް ޒިކުރުކުރާކުރުމެވެ. މި ރީތިކަން އިތުރަށް ފުރިހަމަނުވިކަމުގައިވީނަމަވެސް އެރީތިކަމަށް ހަޤީޤީ މާނަ ލިބިގެންދަނީ ހިކުމަތާއި ބުއްދި ލިބުމާއި އެކުވެސް އެބައިމީހުން ކުށްފާފަތަކަށް އަރައިގަނެވި އެފާފަތަކުން ދެރުވެގަތުމަށް ﷲ ގެ ހަޟްރަތުގައި ތަޢުބާވެ އެކަލާނގެ ރަޙްމަތައް ހުޝޫޢަތްތެރިކަމާއެކު އެދޭއެދުމުންނެވެ.
މިއީ މަތިވެރި އިލާހުގެ ޢިލްމާއި ހިކުމަތުގައި ކަންހިންގަވާގޮތެވެ. އުފެދުމުގައި މަޢުސޫމްކަން ލައްވަވާފައިވެއެވެ. އޭގެ މައްޗަށް ބާރުފޯރުވަނީ ޢިލްމެވެ. ﷲ ގެ މަލާއިކަތުންނަކީ މަޢުސޫމް ބޭކަލުންތަކެކެވެ. ހަމަ އެފަދައިން އިންސާނުންގެ މަޢުސޫމްކަން ލިބިގެންދިޔައީ ސުވަރުގެއިންނެވެ. ނަމަވެސް އެ މަޢުސޫމްކަން އެ މަޚުލޫޤާއި ދުރުކުރުވީ ޢިލާޙީ ހިކުމަތަކަށްޓަކައި ޝައިޠާނާ މެދުވެރިކުރައްވައެވެ. އެއީ ދުނިޔެ އާބާދުކުރެއްވުމެވެ. އިންސާނުންނަކީ ސުވަރުގެއިން އައިބައެއްކަން އަހަރެމެން ދަންނަމުއެވެ.
ފުރަތަމަ ދުނިޔޭގައިވީ ރުއިމާއި ހިތާމަކުރުމެވެ. އާދަމް އަލައިހިއްޞަލާމާއި ހައްވާގެފާނު އެދެބޭކަނބަލުންނަށް ކުރެވުނު ކުށަށް ދެރަވެ ހިތާމަކޮށް ކީރިތިކުރެއްވި މަންޒަރަކީ އަސަރުގަދަ މަންޒަރެކެވެ. އެ ދެބޭކަނބަލުންގެ ރުއިމުގެ އަޑުން އެބޭކަލުން އެބޭކަލުންގެ ކުށާއިމެދު ހިތާމަކުރާ މިންވަރާއި ހެއްދެވި ފަރާތައް ނުކިޔަމަންތެރިވުމުގެ އަސަރުގަދަކަމާއި އެބޭކަލުންގެ ތަޢުބާގެ ތެދުވެރިކަން ޝައްކެތްނެތި ސާފުވެގެންދެއެވެ.
އާދަމް އަލައިހިއްޞަލާމް ފުރިހަމަގޮތުގައި މަސައްކަތްޕުޅުކުރެއްވީ އެކަލޭގެފާނަށްކުރެއްވުނު ކުށަށް ތަޢުބާވެވަޑައިގަތުމަށެވެ. އެއީ ކޮންފަދަ މަތިވެރި މޫނެއްގެ ވެރި ބޭފުޅެއްތޯއެވެ؟ އެކަލޭގެފާނުގެ ލޯފުޅުން ބަފައެއްގެ ހިތުގައި ތަފާތުކުރުމެއްނެތި އެމީހެއްގެ ދަރިންނަށް ހަމަހަމަކަމާއި އޯގާތެރިކަމާއިއެކު ދެވޭ ލޯބީގެ ނިޝާންތައް ފާޅުވެއެވެ. ހައްވާގެފާނުންގެ މަތިވެރިކަންވެސް ހަމަ އެފަދައެވެ.
އެދެބޭފުޅުން އެކުގައި ﷲ ގެ ހަޟްރަތުގައި ދުޢާ ދެންނެވިއެވެ. "ހައްދަވާބޮޑުކުރެއްވި ރަސްކަލާކޮ، އަޅަމެން އަޅަމެންގެ އަމިއްލަ ނަފުސުތަކަށް އަނިޔާވެރިވެއްޖައީމެވެ. އިބަ އިލާޙް އަޅަމެންގެ ފާފަ ފުއްސަވައިނުދެއްވައިފިނަމަ އަދި ރަޙްމަތްނުލައްވައިފިނަމަ، ހަމަކަށަވަރުން ގެއްލެނިވެގެންވާބައެއްކަމުގައި މެނުވީ އަޅަމެން ނުވާނެއެވެ."
ހައްވާގެފާނު އެކަމަނާގެ ފުރަތަމަ ދަރިކަލުންނާއިގެން ރައްކައުވެވަޑައިގެންފިއެވެ. އިންސާނުންނަކީ އަހަރެމެން ދޫނިސޫފާސޫފި ފަދައިން ބިސްއަޅާ މަޚްލޫގެއްނޫނެވެ. އެކަމަކު އެއީ އަންހެން މަޚްލޫގުގެ ބަނޑުން އުފަންވާ މަޚްލޫޤެކެވެ. އެކަމަނާ އާލާސްކަންފުޅާ އިންނަވާ ކޮންމެ ފަހަރަކު އަންހެން ބޭފުޅަކާއި ފިރިހެންބޭފުޅެއް ރައްކައުވެވަޑައިގަންނަވައެވެ. ފުރަތަމަ އާލާސްކަންފުޅުން ލިބިވަޑައިގަންނަވާ ފިރިހެން ދަރިފުޅާއި ދެވަނަ އާލާސްކަންފުޅުން ލިބިވަޑައިގަންނަވާ އަންހެން ދަރިކަނބަލުންގެ ކައިވެނި ޝަރުޢީގޮތުން ކޮށްދެއްވައެވެ. އަދި ފުރަތަމަ އާލާސްކަންފުޅުން ލިބިވަޑައިގަންނަވާ އަންހެންދަރިފުޅާއި ދެވަނަ އާލާސްކަންފުޅުން ލިބިވަޑައިގަންނަވާ ފިރިހެން ދަރިކަލުންގެ ކައިވެނި މިފަދައިން ކޮށްދެއްވައެވެ.
ހައްވާގެފާނުން ޤާބީލްއާއި އެކަލޭގެފާނުންގެ އެއްމާބަނޑު އަކްލީމާއާއިގެން ރައްކައުވެވަޑައިގެންނެވިއެވެ. އަދި ހާބީލު އާއި އެކަލޭގެފާނުންގެ އެއްމާބަނޑު ކޮއްކޮ ލިޔޫޒާ އާއިގެން ރައްކައުވެވަޑައިގެން އެބޭފުޅުން އެކުގައި ބޮޑުފުޅުވަމުން ދިޔައެވެ.
* * * * *
ހާބިލް އެކަލޭގެފާނުގެ އަށް އަހަރުފުޅުގެ މަޢުސޫމް ކަމާއެކު އުފާވެފައިވާ ޙާލު ހެމުން ފަރުބަދަތަކުގެ މަތިން ދުވެފައި ފޭބިއެވެ. އޭރު އެކަލޭގެފާނުގެ ފަހަތްޕުޅުން ބޭބޭފުޅު ޤާބީލު އޮފިގަނޑެއްހިފައިގެން ބާރުދުވެލީގައި އާދެއެވެ. ދެބެން އާދައިގެމަތިން އުފާވެރިކަމާއެކު ކުޅެމުން ދިޔައެވެ. އެދެބެންގެ މިޒާޖު އެހާތަފާތުވުމުގެ ހިކުމަތް ދެނެވޮޑިގެންވަނީ މާތްﷲ އެވެ. އެއްބޭކަލަކީ ނުހަނު މަޑުމޮޅި ބޭކަލެކެވެ. އެކަމަކު އަނެއްބޭކަލަކީ ފަރުބަދައެއްގެ ކަށިތައްފަދަ ހަރުކަށި ބޭކަލެކެވެ. ދެބޭކަލުން އެކުގައި ކުޅުއްވާ އުޅުއްވާއިރު ޤާބީލު އަބަދުވެސް ކުޅުއްވަނީ ޝިކާރަކުރާމީހާގެ ބައެވެ. އަދި ހާބީލު އަށް ކުޅެން ލިބެނީ ޝިކާރަކުރެވޭ ޖަނަވާރުގެބައެވެ. މިގޮތުގައި ކުޅެމުންގޮސް ކުޅުމުގެ ފޯރިހިފުމުން ޤާބީލު ގެ ލޮލުން ރުޅިވެރިކަމުގެ އަސަރު ފާޅުވެ އެކަލޭގެފާނު ގެންގުޅުއްވާ އޮފިގަނޑުން ހާބީލުއަށް ހަރުކަށިކަމާއެކު ހަމަލާދެއްވައެވެ. ފުރަތަމަ މި ހަމަލާތަކުން ހާބީލް ހިނިތުން ކުރުވައެވެ. އެކަލޭގެފާނުގެ ހިނިފުޅުގެ އަޑު ފަރުބަދަތަކުގައި ހަރުލާހުރެއެވެ. އެކަމުގެ ސަބަބުން ޤާބީލުގެ ހިތުގައި ނަފްރަތު އިތުރުވެ ދެއަތްޕުޅުން އޮފިގަނޑުގައި ހިއްޕަވައި ބާރަށް ތަޅުއްވަންފައްޓަވައެވެ. ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން ހަބީލުގެ ހުނުމުގެ އަޑު ބަދަލުވެ ތަދު އިޙްސާސްކުރެވެން ފެށުމުން ރޮމުން ހަޅޭއްފުޅުލަވަން ފައްޓަވައެވެ.
އެހިނދު އާދަމް ގެފާނު ދުވެވަޑައިގެން އެތަނަށް ވަޑައިގަންނަވައެވެ. އަދި ހާބީލުގެ ހަށިކޮޅު ޒަހަމްވެފައިވާތަން ފެނިވަޑައިގަތުމުން ވިދާޅުވެއެވެ. "ޤާބީލުއެވެ! ތިބާގެ ކޮއްކޮއަށް ތިޔަ ހައްދަވަނީ ކިހިނެތްހެއްޔެވެ؟" ޤާބީލު ޖަވާބުދެއްވައެވެ. "އަހަރެމެން ކުޅެނީއެވެ. އަދި ހާބީލު ބޭނުންފުޅުވަނީ ޝިކާރަކުރެވޭ ޖަނަވާރުގެ ބައި ކުޅުއްވުމަށެވެ." ދެން އާދަމް އަލައިހިއްސަލާމް ޤާބީލު އާއި ދިމާއަށް ހަޅޭއްފުޅުލައްވާ ދެބޭކަލުން ދުރުކުރުވައެވެ. އަދި ހާބީލުގެ ހަށިކޮޅުގައިވާ ޒަހަމްތަކަށް ފަރުވާދެއްވަވައެވެ. އަދި ދެބޭކަލުންނަށް އެދެބޭކަލުންނަކީ އެއް މަންމައެއްގެ ބަނޑުން އުފަންވެފައިވާ ބައެއްކަމާއި އެއް ބިމެއްގައި އެކޮށްއުޅޭދެބެއިންކަން ހަނދާންކޮށްދެއްވައެވެ. އަދި ދެބެން ގުޅިވަޑައިގަންނަވަންޖެހޭނީ ލޯތްބާއި ހަމްދަރުދީއާއިއެކު ކަމަށާއި ނަފްރަތާއި ރުޅިވެރިކަމުގައި ނޫންކަމަށް ވިދާޅުވެ ނަސޭޙަތްދެއްވަވައެވެ. މި ފަދަ މަންޒަރުތަކުގައި އަހަރެން ހައިރާންކުރުވާކަމަކީ ބައްޕާފުޅުގެ މި ބަސްތަކަށް ޤާބީލު އެއްވެސް ޖަވާބެއް ނުދެއްވައި އިންނަވާއިރު ހާބީލު އެކަލޭގެފާނުގެ ބޭބޭފުޅު ދިފާޢުކުރައްވާ ދެބޭފުޅުންނަށް މަޢާފްކުރެއްވުމަށް ބައްޕާފުޅުގެ އަރިހުން އާދޭސްކުރައްވާތީއެވެ.
ދުވަސްތައް މާޒީވަމުންގޮސް ދެބޭފުޅުންމެ ބޮޑުފުޅުވެއްޖެއެވެ. ދެބޭފުޅުން އެބޭފުޅުން އުޅުއްވާނޭ ގެއެއް އެޅުއްވުމުގެ މަސައްކަތުގައި އުޅުއްވިއެވެ. މިހެން އުޅުއްވުމުގެ ތެރޭގައި އެއްފަހަރަކު ޤާބީލު އޭނާގެ އަތް އިސްކޮށް ހާބީލުގެ މޫނުގައި އެތިފަހަރެއް ޖެއްސެވިއެވެ. އަދި މީ އަހަރެންގެ ގެއޭ ވިދާޅުވެ ހަޅޭއްލަވައިގެންނެވިއެވެ. ހާބީލު އެކަލޭގެފާނުގެ ބޭބޭފުޅުގެ މި ޢަމަލުގެ ސަބަބުން ޙައިރާންފުޅުވެވަޑައިގެންނެވިއެވެ. އަދި ހިތްޕުޅުގައި ރުޅިވެރިކަމާއެކު ހިތާމަވެރިކަން ބޮޑުވެ ލޮލުން ކަރުނަފޮދު އޮހޮރިގެންދިޔައެވެ. އަދި މަޑުމޮޅިކަމާއެކު ވިދާޅުވިއެވެ. "ތިމަންގެ އަތައް ބައްލަވާށެވެ. އެއަތުގައިވަނީ މިގެ އެޅުމަށްކުރި މަސައްކަތުގެ ސަބަބުން ފޮޅުލާފައެވެ." ނަމަވެސް ޤާބީލު ގެ ރައްދު ހަރުކައްޓެވެ. ވިދާޅުވިއެވެ. "މިރޭގެ އިރު އޮއްސުމަށްފަހު ކަލޭ މިގޭގައި ނިދައިގެން ނުވާނެއެވެ." ޤާބީލު އޭނާގެ ހަރުކަށިކަމާއެކު ފަހުބަސް އިއްވިއެވެ.
ނަމަވެސް ހާބީލު މަޑުމައިތިރިކަމާއި ލޯބިން ފުރިގެންވާ ރާގެއްގައި ވިދާޅުވިއެވެ. "މިކަމުގައި ތިމަންނަގެ ބަސް އިއްވަން ބޭނުމެވެ. އަހަރެން ޤާބީލު ދެކެ ވަރަށް ލޯބިވެއެވެ. ވީއިރު އަހަރެންނަށް ތިޔަހެން ތިހައްދަވަނީ ކީއްވެހެއްޔެވެ؟" އެކަމަކު ޤާބީލުއަށް އެ ބަސްތަކުގެ އެންމެ އަކުރެއްވެސް އަޑެއް ނުއިވެއެވެ. އޭނާ އެތަން ދޫކޮށް އެނބުރި ގޮސްފިއެވެ.
މިހިނގާ ދިޔަ ހާދިސާގެ އެއްވެސް ވާހަކައެއް ހާބީލު އޭނާގެ ބައްޕާފުޅަކަށް ކިޔައެއް ނުދެއްވައެވެ. ލަފާކުރެވޭގޮތުގައި ޤާބީލުގެ ޢަމަލުތަކުގެ ސަބަބުން ބައްޕާފުޅަށް މިހާރުވެސް ލިބިވަޑައިގެންފައިވާ ހިތްދަތިކަން އިތުރުވެދާނޭކަމަކަށް އެކަން ވެދާނޭހެން ހާބީލަށް ހީފުޅުވާތީ އެވާހަކަފުޅުތައް ބައްޕާފުޅަށް ނާންގަވާ ސިއްރުކުރެއްވީއެވެ. ނޫންނަމަ ހާބީލު ހީފުޅުކުރެއްވިގޮތުގައި ބޭބޭފުޅުގެ އެވާހަކަތަކަކީ ރުޅީގެ ސަބަބުން ބުނެވުނު ވާހަކަތަކެކެވެ. އެހެންކަމުން ހަމަޖެހުމުން ބޭބޭފުޅު އެޚިޔާލު ދޫކޮށްލައްވާނެއެވެ. ނަމަވެސް ކަންވީ އެހެނެއް ނޫނެވެ. އިރު އޮއްސުނުވަގުތު ހާބީލު ގޭތެރޭގައި އޮށޯވެވަޑައިގެން އޮންނަވަނިކޮށް ޤާބީލުއަށް ފެނިވަޑައިގެން ރުޅިއިސްކުރައްވާ ބޮޑު ހިލައެއް ހިއްޕަވައިގެން ދުވެފައި ގޭތެރެއަށް ވަދެވަޑައިގެންނެވިއެވެ. އަދި ހާބީލުއަށް ހަރަކާތެއް ކޮށްލެއްވުމުގެ ކުރިން އެ ހިލަގަނޑުން ހާބީލުގެ ބޮލުގައި ވަރަށްބާރަށް ޖެއްސެވިއެވެ. ވަގުތުން ހާބީލުގެ ބޯފުޅު ފަޅައިގެންގޮސް ލޭފޮދު އޮހޮރުނެވެ. އެހިނދު ޤާބީލު، ހާބީލު އުފުއްލާލައްވައިގެން ބޭރަށް ނެރި އެއްލާލެއްވިއެވެ.
އާދަމް އަލައިހިއްސަލާމަށް މި ޚަބަރު ލިބިވަޑައިގަތުމުން ކުރިންވެސް ޤާބީލުއާއި ދިމާއަށް ކޯފާ އިސްކުރައްވާ ހަޅޭއްފުޅު ލައްވާފަދައިން ހަޅޭއްފުޅުލެއްވެވިއެވެ. އެކަމަކު މިފަހަރު އެކަލޭގެފާނުގެ ހިތްޕުޅުގައި ވަރަށް ބޮޑަށް ޖެހިވަޑައިގަތެވެ.
* * * * *
ޤާބީލުއަކީ ހާބީލުފަދަ ބޭފުޅެއްނޫނެވެ. އަދި ކިއެއްތަ އިކްލީމިޔާއު އަކީ ލިޔޫޒާ ފަދަ ބޭކަނބަލެއްވެސް ނޫނެވެ. އެހެނީ ޤާބީލަކީ ހާބީލަށްވުރެ ހަރުކަށި ބޭފުޅެކެވެ. އަދި ހަމަ އެހެންމެ އިކްލީމިޔާއު އަކީ ލިޔޫޒާ އަށްވުރެ ރީތި ބޭކަނބަލެކެވެ. އާދަމްގެފާނުގެ ޝަރީޢަތް ހަމަޖެހިފައިވާގޮތުން ހާބީލު ކައިވެނި ބައްލަވައިގަންނަވަން ޖެހެނީ ޤާބީލާއި އެއްމާބަނޑު އިކްލީމިޔާއު އާއިއެވެ. އަދި ޤާބީލު ކައިވެނި ބައްލަވއިގަންނަވަންޖެހިވަޑައިގަންނަވަނީ ހާބީލުއާއި އެއްމާބަނޑު ލިޔޫޒާ އާއި އެވެ. އަހަރެންވެސް އުންމީދުކުރަނީ އެގޮތަށެވެ. އެހެނީ ހާބީލުގެ މަޑުމައިތިރި މިޒާޖާއި ގުޅެނީ އިކްލީމިޔާއު ފަދަ ރީތި ބޭކަނބަލަކާއިއެވެ. އަހަރެމެން ހާބީލުއަށް ރުހޭ ސަބަބަކީ އެކަލޭގެފާނުގެ މިޒާޖުފުޅުގެ މަޑުމައިތިރިކަމެވެ. އަހަރެމެން އެކަލޭގެފާޏުގެ ކާތަކެތިން ކޭ ކަމުގައިވިއަސް އެކަލޭގެފާނު ކޯފާއިސްވެވަޑައެއް ނުގަންނަވާނެއެވެ. އެއްދުވަހަކު އެކަލޭގެފާނު ގެންގުޅުއްވި ކުކުޅު ބިސްތަކަކަށް ބަލަހައްޓައިގެން އަހަރެން އިނީމެވެ. ހާބީލުއަށް އެތަން ފެނިވަޑައިގަތުމުން ކައިރިއަށް ވަޑައިގެން އަހަރެންނަށް އެތަނުން ބިހެއް ދިނެވެ. އެކަލޭގެފާނު އަހަރެމެންފަދަ ޖަނަވާރުތަކަށް ރަޙުމްކުރާ މިންވަރާއި ލޯބިވާ މިންވަރު އެނގުމުން އަހަރެން އުފާކުރީމެވެ. އެކަލޭގެފާނަކީ އެހެންމީހުންނަށް ލޯބިކުރާ ﷲ އަށް ބިރުވެތިވާ ޞާލިޙް އަޅެކެވެ.
ޝައިޠާނާ އޭނާއާއި ތަބާވާ މީހުންނަށް ވިސްނައިދެމުން އޭނާގެ މަޅީގައި ޖައްސަމުން ދެއެވެ. އެގޮތުން އޭނާ ދިޔައީ ޤާބީލަށް ވަސްވާދީ ހައްލުވަމުންނެވެ. ޤާބީލު ބުންޏެވެ. "ނޫނެކެވެ. އަހަރެން އޭނާއަށްވުރެ މާ މަތިވެރިވާނެއެވެ!"
ޤާބީލު އަނެއްކާވެސް އޭނާގެ ބައްޕާފުޅާއިދިމާއަށް ހަޅޭއްފުޅުލަވައިގަތެވެ. "އަހަރެން ލިޔޫޒާ އަކާއި ކައިވެންޏެއް ނުކުރާނަމެވެ. އެކަމަކު އަހަރެން ކައިވެނިކުރާނީ އަކްލީމިޔާއު އާއި އެވެ. އެހެނީ އަހެރެމެން ދެމީހުން ބޮޑުވީ އެއް ރަހިމެއްގައި އެއްފަހަރާއެވެ. ވީމާ އެނާއާއި ކައިވެނި ކުރުމުގެ ހައްޤު ބޮޑީ އަހަރެންނަށެވެ."
އާދަމް އަލައިހިއްސަލާމް އެކަލޭގެފާނުންގެ ދަރިކަލުން ޤާބީލުއަށް ވިސްނައިދިނުމަށް މަސައްކަތްކުރިއެވެ. އަދި އެކަލޭގެފާނުގެ ޝަރީއަތުގައި އެއްމާބަނޑު ދެބެންނަށް ކައިވެނި ނުކުރެވޭނޭކަމުގައި ވިދާޅުވެދެއްވިއެވެ. ނަމަވެސް ޤާބީލު އެކަން ޤަބޫލެއްނުކުރިއެވެ. އޭނާގެ ބޯހަރު ކަމާމެދު އަހަރެން ޚައިރާންވިއެވެ. އަދި ދެން އާދަމް އަލައިހިއްސަލާމް ކަންތައްކުރައްވާނީ ކިހިނެތްބާއޭ ހިތައް އެރިއެވެ.
އިރުކޮޅަކު އިންނެވުމަށް ފަހު އާދަމް އަލައިހިއްސަލާމް ވިދާޅުވިއެވެ. ތިޔަ ދެކުދިން ﷲ އަށްޓަކައި ޤުރުބާނެއް ކުރައްވާށެވެ. ތިޔަ ދެބޭންގެ ތެރެއިން އެ ކުއްޖެއްގެ ޤުރުބާން ޤަބޫލުކުރެވުނު ކުއްޖެއްގެބަސް ތިމަން ޤަބޫލުކުރާނަމެވެ.
އެދެކުދިންގެ ޤުރުބާން ﷲ (سبحانه وتعالى) ޤަބޫލުކުރެއްވިކަން އެނގޭނީ ކިހިނެތްބާވައޭ އަހަރެންގެ ހިތައްއެރިއެވެ. އަދި އެދުވަހަށް އިންތިޒާރުކޮށް ހުރީމެވެ. އަހަރެން ކާޅުގެ ދުނިޔޭގައި ކަންތައްތަކުގައި މަސްޢޫލުވެ އުޅުނީމެވެ. އެދުވަސްވަރު ކުއްވެރިވެފައިވާ ކާޅެއް އިންސާފުގެ ކުރިމަށްޗަށް ގެނައުމަށް އަހަރެމެން ހޯދަމުން ދިޔައީމެވެ.
* * * * *
މިހެން ދުވަސްތައް ދަނިކޮށް ޤުރުބާން ކުރުމުގެ ދުވަސް އަތުވެއްޖެއެވެ. ހާބީލު އޭނާ ގެންގުޅޭ ޖަނަވާރުތަކުގެ ތެރެއިން އޭނާ އެންމެ ލޯބިވާ އަދި އެންމެބޮޑު ޖަނަވާރު ގެނެސް ފަރުބަދަ މަތީގައި ބޭއްވެވިއެވެ. އަދި އެކަލޭގެފާނުގެ ފަރާތުން އެ ޤުރުބާން ޤަބޫލުފުޅުކުރައްވާތޯ ﷲ އަށް ދުޢާކުރެއްވެވިއެވެ. ހާބީލު އޭނާގެ ގުރުބާނެއްގެގޮތުގައިގެނައީ އަދި ދޮންވެސްނުވާ ގޮދަންކުރާކަނޑެކެވެ. އަދި އެކުރާގަނޑު ގެނެސް ފަރުބަދަމަތީގައި ބޭއްވިއެވެ. އަދި އެނބުރި ދުރަށްދިޔައެވެ. ދެބެން އެކުގައި އެބޭފުޅުންގެ ޤުރުބާނާއިމެދު ކަންތައްވެގެންދާނޭގޮތެއް ބައްލަވަން ދުރުގައި ތިއްބެވިއެވެ. ކުޑަ ހިނދުކޮޅެއްގެ ތެރޭގައި އުޑުން ފައިބައިގެން އައި އަލިފާންގަނޑެއް ހާބީލުގެ ޤުރުބާން ގެންދެވިއެވެ. ހާބީލު އުފަލުން ހަޅޭއްފުޅު ލަވައިގެންނެވިއެވެ.
ޤާބީލު ރުޅިވެރިކަމާއި ނަފުރަތާއެކު ހާބީލާއި ދިމާއަށް ބަލަހައްޓަވައިގެން ހުންނެވިއެވެ. އޭނާ މަޑުމަޑުން ހުންނެވި ނަމަވެސް އޭނާގެ ހިތުގައި ނަފުރަތާ ރުޅިވެރިކަމުގެ އަލިފާން ކެކި އުތުރެމުންދިޔައެވެ.
* * * * *
ދުވަހަކީ ރީތި ދުވަހެކެވެ. އިރުގެ ދޯދިތަކުން ދުނިޔެއަށް ދިރުން ދެމުން ދިޔައިރު އެ ދޯދިތަކުން ގަސްތައް ދިޔައީ ފެންވަރަމުންނެވެ. ދުނިޔެއަށް ޖެހެމުންދިޔަ ރީތި ވައިރޯޅިތަކުން ފަޒާގައި ހިތްހަމަޖެހުމުގެ އަސަރުތައް ފާޅުވަމުންދިޔައެވެ. އަދި އެ މަންޒަރަށް އިތުރު ފުރިހަމަކަމެއް ގެނެސްދެނީ ލޮލުކޮޅަށް ގޮސް އޮބާފައިވާ ބިޔަ ފަރުބަދަތަކާއި ޖަންގަލިތަކުންނެވެ. އަދި ލޮލުގެ ކުރިމަތީގައި ސިފަވަމުންދިޔަ ޗާލު މާތަކުގެ ހިތްގައިމުކަމުންނެވެ.
މި އަމާންކަމާއި ހިތްއުފާވަނިވި މާހައުލުގެ ތެރެއިން އަނެއްކާވެސް ޤާބީލުގެ ހަޅޭކުގެ އަޑު އިވިގެންދިޔައެވެ. އޭނާ ބުންޏެވެ. "އަހަރެން ކަލޭ ޤަތުލުކުރާނަމެވެ."
ހާބީލު އަކަށް އޭނާގެ އަޚާގެ މި ރުޅިވެރިކަމުގެ އަސްލަކީ ކޮބައިކަމެއް ނުވިސްނުނެވެ. ހަޤީޤަތުގައިވެސް މައުސޫމްކަމަކީ ޖާހިލުކަމުގެ ސަބަބު ދެނެގަނެވޭނޭ ސިފައެއްނޫނެވެ.
ހާބީލު އޭނާގެ ބޭބެއަށް ނަސޭހަތްތެރިވަމުން ބުންޏެވެ. "މާތް ﷲ ޤުރުބާނީ ޤަބޫލުކުރައްވަނީ އޭގައި އިޚްލާސްތެރިކަން ވާނަމައެވެ."
ޤާބީލު އޭނާގެ އަޚާގެ ވާހަކަ އަޑުއަހާކަށް ބޭނުމެއް ނުވިއެވެ. އަދިި އަނެއްކާވެސް އޭނާ ޤަތުލުކުރާނޭކަމުގެ އިންޒާރު ތަކުރާރުކުރިއެވެ.
ހާބީލު މަޑުމޮޅިކަމާއެކު އޭނާގެ ގެއަށް އެނބުރި ވަނުމުގެ ކުރިން ބުންޏެވެ. "ތިބާ އަހަރެން ޤަތުލުކުރުމަށް ތިބާގެ އަތް އިސްކުރިކަމުގައި ވީނަމަވެސް އަހަރެން ތިބާ ޤަތުލުކުރުމަށް އަހަރެންގެ އަތް އިސްނުކުރާނަމެވެ. އެހެނީ އަހަރެން ﷲ އަށް ބިރުވެތިވަމެވެ. އެއީ އާލަމްތަކުގެ ވެރި ރަސްކަލާނގެއެވެ. އޭގެ ސަބަބުން އަހަރެން އެދެނީ ތިބާގެ ފާފަތަކާއި އަހަރެންގެ ފާފަތަކާއިގެން ގެން ތިބާ ﷲ ގެ ހަޟްރަތަށް ރުޖޫޢަވުމަށެވެ. އޭރުން ތިބާ ވާހުށީ ނަރަކައިގެ އަހުލުވެރިންގެ ތެރެއިންނެވެ. އެއީ އަނިޔާވެރިންގެ ޖަޒާއެވެ."
ހާބީލު އޭނާގެ އަނބިކަބަލުން އިކްލިމިއާއު އާއި އެކު ދިރިއުޅެމުންދިޔައެވެ. އަދި އިކްލީމިއާއު އާލާސްވެ އިންނެވުމުގެ ނިޝާންތައް ފާޅުވާންފެށިހިނދު ޤާބީލު އޭނާގެ އަޚާ ޤަތުލުކުރުމަށް ރޭވިއެވެ.
* * * * *
މިހާރު ކާޅުގެ ދުނިޔޭގައި ކުއްވެރިވެފައިވާ ކާޅު ހޯދި އޭގެ ޝަރީއަތް ފެށުމަށް ތައްޔާރުވަނީއެވެ.
* * * * *
ހާބީލު އޭނާގެ ދުވަހުގެ ބުރަ މަސައްކަތައްފަހު ބިންމަތީގައި އަރާމުކުރެއްވުމަށް އޮށޯވެލިއެވެ. ވިނަތަކުގެ މަތީގައި އޭނާގެ ބޯޖެހުމާއިއެކު އޭނާއަށް ނިދިއްޖެއެވެ. އިރު އޭގެ ވާޖިބު އަދާކުރުމުގެ ދަތުރުގައި ހުޅަނގަށް ދަތުރުކުރަމުން ދިޔައެވެ.
އިރު އޮއްސުމާއި ގާތްވެފައިވަނިކޮށް ޤާބީލު ޖަންގަލީގެ ތެރެއިން ފެނުނު ހިމާރެއްގެ ކަތުރުކަށިގަނޑު ހިފައިގެން ހާބީލު ކޮބައިތޯބަލުމުން ހިނގަމުން ދިޔައެވެ.
* * * * *
ކާޅުގެ ޝަރީއަތް ފެށިއްޖެއެވެ.
* * * * *
މިދުނިޔޭގައި އެއް އިންސާނަކު އަނެއް އިންސާނަކަށް ހަމަލާދިނުމަށް ބޭނުންކުރެވުނު ފުރަތަމަ ހަތިޔާރާއެކު ޤާބީލު ނިދާފައި އޮތް ތަނަށް އަތުވެއްޖެއެވެ. ނިދީގައި އޮވެމެ ހާބީލު އޭނާގެ މޫނު އަނބުރާލިއެވެ. އަދި ކުއްލިއަކަށް ހޭލެވުނެވެ. ނަމަވެސް ޤާބީލު އޭނާގެ އަޚާއަށް އެއްވެސް ފުރުޞަތެއް ނުދީ އޭނާގެ އަތުގައި އޮތް ކަށިގަނޑުން ހާބީލުއަށް ހަމަލާދިނެވެ. ހާބީލުގެ މޫނުން ބުރައިގެން ދިޔަ ލޭތިކިތަށް ޤާބީލުގެ މޭގައި ހަރުލާފައިހުއްޓެވެ. ކުއްވެރި އަތަކުން މައުސޫމު މޫނަށް ދެވަނަ ފަހަރައްވެސް ހަމަލާދިނެވެ. އަދި ފަސްވަނަ ހަމަލާގައި ޤާބީލުގެ އަތް ގޮސް ޖެހުނީ ވެލިގަނޑުގައެވެ.
ހާބީލު ހަރަކާތް ހުއްޓިފައި ބިންމަތީގައި އޮތެވެ. ޤާބީލުއަށް އޭނާގެ ކޮއްކޮ މަރުވެއްޖެކަން ޔަޤީންވުމުން އޭނާ ދެމުންދިޔަ ހަމަލާތައް ހުއްޓާލާ ހާބީލުގެ ހަށިގަނޑުގެ ކައިރީ އިށީނެވެ.
މި ހުރިހާ ކަމެއް ހިނގާދިޔަ އިރުވެސް އަހަރެމެން ކާޅުގެ ދުނިޔޭގައި ކުރެވެމުންދިޔަ ކާޅެއްގެ ޝަރީޢަތް އަދި ނުނިމެވެ. މި މަންޒަރުތަކުގެ ސަބަބުން އަހަރެމެންގެ ޝަރީއަތައްވެސް ހުރަސްއެޅެމުންދިޔައެވެ.
އަހަރެން ގަހެއްގެ ކޮޅަށް އަރާ އަހަރެންގެ އަޑުން ގޮވަމުން ދިޔައީމެވެ. "އޭ ޤާބީލުއެވެ. ތިބާގެ އަޚާއައް ތިޔަ ހެދީ ކިހިނެތްހެއްޔެވެ؟"
ޤާބީލު ބޯ ހިއްލާލާ އަހަރެންނާއި ދިމާއަށް ބަލާލިއެވެ. އެހިނދު އޭނާހުރީ ތުރުތުރު އަޅާހާލުގައެވެ.
* * * * *
ކުއްވެރި ކާޅުގެ ޝަރީއަތް އެތައް ގަޑިއިރަކަށް ދެމިގެން ދިޔައެވެ. އެކާޅުގެ މައްޗަށް ކުރެވެމުންދިޔަ ކުށުގެ ތުހުމަތައް އެސޮރު އިންކާރުކުރަމުންދިޔައެވެ. ނަމަވެސް ޝަރީއަތް ކުރިއަށް ދިޔަވަރަކަށް އޭނާގެ ކަރައް ލެއްވިފައިވާ މަޅި ދިޔައީ ބާރުވަމުންނެވެ. މިހުރިހާ ކަމެއް ހިނގަމުންދިޔައިރުވެސް ޤާބީލު އޭނާގެ އަޚާގެ މަސްގަނޑު ބުރަކަށިމަތީ ބާއްވައިގެން ދެކޮޅަށް ހިނގަމުންދިޔައެވެ. އެ ހަށިގަނޑާއިމެދު ކުރާނެކަމެއް ޤާބީލަކަށް ނޭންގުނެވެ. މިނިކާ ދޫނިތައް އަޚާގެ މަސްގަނޑުގެ މަތިން ޖައްވުގައި ބުރުޖަހަމުން ދިޔައެވެ. އަދި މިނިކާ ޖަނަވާރުތައް އޭގެ ވަހަށް ދަހިވަމުން ދިޔައެވެ. އެމަސްގަނޑު އެތާ ބާއްވައިފިނަމަ މިނިކާޖަނަވާރުތައް އެ މަސްގަނޑު ކައިފާނެ ކަމަށްޓަކައި އޭނާ އެމަސްގަނޑު ކޮނޑައްލައިގެން ހިނގަމުންދިޔައެވެ. އެއާއިމެދު އަމަލުކުރާނޭ ގޮތެއް އޭނާގެ ސިކުނޑިއަކަށް ނުވިސްނުނެވެ.
ކާޅުގެ ޝަރީޢަތް ނިމިއްޖެއެވެ. އެކާޅުގެ މައްޗަށް ކުރެވުނު ހުރިހާ ތުހުމަތުތަކެއްގެ ކުށް އެކާޅުގެ މައްޗަށް ސާބިތުވެއްޖެއެވެ. ޤާޟީ އެކާޅު މެރުމަށް ހުކުމް ކުރުމާއިއެކު އެ ހުކުމް އެކާޅުގެ މައްޗަށް ތަންފީޒުކުރެވިއްޖެއެވެ. އަހަރެން އެކާޅު ހިފައިގެން ދުރު ހިސާބަކަށް ވަޅުލުމަށްޓަކައި ގެންދިޔައީމެވެ. އަހަރެން އުދުހެމުން ދިޔައިރު އަހަރެންނަށް ނޭންގޭ ބާރެއް ޤާބީލުއާއި ދިމާއަށް އަހަރެން ދަމަމުން ދިޔައެވެ. ޤާބީލުއަކީ އަހަރެން ގަޔާވާ މީހެއްނޫންނަމަވެސް އަހަރެންގެ ފިޔަގަނޑު އެދިމާއަށް އަހަރެން ގެންދިޔައެވެ. އަދި އަހަރެންނަށް އަމުރެއް އައިކަމުގެ އިޙްސާސް ކުރެވުނެވެ. "އޭ ކާޅާއެވެ! އަރަހުށި މާތް ﷲ ކަލޭ އެ ފޮނުއްވަނީ އާދަމްގެފާނުގެ ދަރިކަލުންނަށް އޭނާގެ އަޚާގެ މަސްގަނޑު ވަޅުލާ ފޮރުވާނެގޮތުގެ މިސާލު ކަލޭގެ ފަރާތުން ދެއްކެވުމަށެވެ."
ވަގުތުން އަހަރެން އެދިމާއަށް ތިރިކުރީމެވެ. އަދި އަހަރެންގެ ކުރިމަތީގައި މަރާލެވުނު ކާޅު ބޭއްވުމަށްފަހު ކޮންނަންފެށީމެވެ. އަހަރެން އަހަރެންގެ ތުނބުންނާއި ވަކިތަކުން ވަޅެއް ކޮނުނީމެވެ. އަދި މަރުވެފައިވާ ކާޅުގެ ފިޔަގަނޑު އޭގެ ގައިގާ އޮޅާލާ ތުނބުން އެކާޅު އޭގެ ކައްވަޅުގެ ތެރެއަށް ލީމެވެ. އަދި ދެފަހަރު ހަޅޭއްލެވުމަށްފަހު އެފަސްގަނޑަށް ވެލިއަޅާ ފޮރުވާލީމެވެ.
އެއައްފަހު އަހަރެން އާދަމް ގެފާނުންގެ ދަރިކަލުންނަށް ބަލާލީމެވެ. އަދި ބުނީމެވެ. އަހަރެމެން އެ ކާޅުގެ ފުރާނަ ހިފީ ހައްޤުގޮތުގައި ކަމުގައި ވީނަމަވެސް އޭގެ ހަށިގަނޑަށް އަދާކުރަންޖެހޭ ހައްޤު ފުރިހަމަކުރަންޖެހެއެވެ. އެކަމަކު ތިބާ...." އެއަށް ފަހު އަހަރެން ގޮވަމުން ގޮވަމުން ހުޅަނގުފަރާތައް އުދިހިގަތީމެވެ.
އެ ހިނދު ޤާބީލުގެ ރުއިމުގެ އަޑުގެ ތެރެއިން އޭނާ ބުނި އަޑު އަހަރެން އެހީމެވެ. "އަހަރެންގެ މައްޗަށް ހިތާމަހުއްޓެވެ. އަހަރެންގެ އަހާގެ މަސްގަނޑު ނިވާކުޅައުމަށް، އެކާޅުފަދައިން ވުމަށްވެސް އަހަރެން ނުކުޅެދިގެން ވީމެވެ."
އޭނާގެ އެ ރުއިމުގައިވަނީ އޭނާއަށް ކުރެވުނު ޢަމަލާއިމެދު ހިތާމަކުރުމުގެ އަސަރުތަކެވެ. އެކަމަކު އޭނާ ހިތާމަކުރަނީ އޭނާގެ އަޚާގެ ހަށިގަނޑު ހިފައިގެން ހިނގާ ހިނގާ ވަރުބަލިވެ އެ ވަޅުލާނޭގޮތް ނޭންގުމުގެ ހިތާމަކަމެއް ނުވަތަ ނުހައްޤުން އޭނާގެ އަޚާ ޤަތުލެކުރެވުނު ކަމުގެ ހިތާމަކަމެއް އަހަރެންނަކަށް ނޭންގެއެވެ.
އެވަގުތު އަހަރެންގެ ވިސްނުން ހުރީ ހާބީލުގެ އަނބިކަބަލުންނާއި މެދުގައެވެ. އެހެނީ އެ ހިނދު އޭނާ އިނީ އާލާސްވެ ރައްކައުވުމަށް ތައްޔާރުވެފައެވެ. އަހަރެން ބަލަން ބޭނުންވީ އިންސާނުންގެ ދަރިފަސްކޮޅު ހާބީލުފަދަ ޞާލިޙް އިޚްލާސްތެރިއެއްގެ ފުށުން ފެތުރިގެން ދިއުމެވެ. ޤާބީލުގެ ދަރިފަސްކޮޅުވެސް މި ބިންމަތީގައި ފެތުރިގެން ދާނޭކަން އަހަރެންނަށް އެނގެއެވެ. އަދި ހިތްހަރު ހަރުކަށި ޤާބީލާއި މަޑުމޮޅު އޯގާތެރި ހާބީލުގެ ދަރިފަސްކޮޅުގެ މެދުގައި ދުނިޔޭގައި އަބަދުމެ ހަނގުރާމަ ދެމި އޮންނާނޭކަން އަހަރެންނަށް އިޙްސާސްކުރެވުނެވެ. މިއީ އަހަރެންނަށް އިޚްސާސްކުރެވޭ ގޮތެވެ. ނަމަވެސް އެކަމުގެ ފަހަތުގައިވަނީ ކޮން ހިކުމަތެއްކަމެއް އަހަރެންނަކަށް ބުނާކަށް ނޭންގެއެވެ. އަހަރެންވީ އާދަމުގެ ދަރިއަކު ކުރި މިނުބައި އަމަލު ދުއް ހެކި ވެރިއެއްކަމުގައެވެ. އަދި އޭނާއަށް ކަންތައްތަކެއް ދަސްކޮށްދިނުމަށް ފޮނުވުނު މުދައްރިސަކަށެވެ. އޭގެ ސަބަބު ހޯދުމަކީ އަހަރެންގެކިބައިގައިވާ ކަމެއްނޫނެވެ.
ފަހަރުގައި އެކަމުގެ ހިކުމަތް އިންސާނުންނަށް އެނގިދާނެއެވެ.
3 comments:
Hawwa ge faanah tha or maryam ge faanah tha haabil n gaabil libuny ? interesting Article
މަރިޔަމ ގެފަަނުކަމަށް ޖެހިފައިވަނީ އޮޅުމަކުން ދޯ! އަސްލު ގޮތަކީ ހައްވާގެފާނު
Thanks for the correction... :) Jazakumullah Khairan
Post a Comment